شبنم قریشی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مرتضی صدیق - استادیار دانشکده هنر و معماری، دکترای معماری، عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی دیلمان، لاهیجان، ایران.

امروزه تراکم مسکن و توجه به مسایل اقتصادی سبب شده که به مسایل آسایشی همچون نور کمتر اهمیت داده شود. استفاده از روشنایی طبیعی چه از نظر یک عامل محیطی و چه از نظر یک عامل اقلیمی در بناها با عملکردهای مختلف از دیرباز مورد توجه معماران و پژوهشگران بوده است. از آنجایی که بسیاری از محققین عوامل فرهنگی و اجتماعی را در شکل گیری مسکن بر عوامل اقلیمی مقدم دانسته اند و نور نیز یکی از فاکتورهای اقلیم به شمار میرود، در این مقاله نور به عنوان یک عامل محیطی و نه اقلیمی بررسی می شود. بنابراین مقاله حاضر در نظر دارد با نگاهی دقیق تر به مسئله مسکن از دیدگاه تاثیر روشنایی طبیعی بر معماری بپردازد. در این راستا نور به عنوان یک عامل محیطی تاثیرگذار بر مسکن در درجه بالایی از اهمیت قرار میگیرد چرا که حفظ منابع طبیعی و حرکت به سوی معماری پایدار را در پی خواهد داشت. تاثیر نور طبیعی بر ساکنین ساختمانهای مسکونی در افزایش کارایی و زندگی مطلوب، نیز قابل توجه میباشد. از این رو این تحقیق با روش کتابخانه ای در پی بیان تاثیرات نور طبیعی بر معماری مجتمع های مسکونی با تمرکز بر شهر تهران و یافتن راهکارهای افزایش استفاده از نور طبیعی در معماری میباشد.

مسکن، روشنایی طبیعی، معماری پایدار، معماری.