مسعود ملکزاده - دکتری تکنولوژی معماری دانشگاه شهاب دانش قم،
فرزانه رحیم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه شهاب دانش قم

زندگی مدرن، فشارهای عصبی متعدد و بیماری های شایع مغزواعصاب را در پی دارد؛ آمارهای تکان دهنده مربوط به اختلالات عصبی و سکته های مغزی و از طرفی اهمیت بسیار بالای فضای ساخته شده و اثرات قابل توجه محرکهای محیطی بر فرآیندهای نورولوژیک و آسایش انسانی، ضرورت پرداختن بهاین مهم را دو چندان نموده است. در حقیقت تمامی ویژگیهای محیطی و عناصر موجود در فضا، حواس انسان را تحت تاثیر قرار داده و هر عنصر و خاصیت فضایی به نوبهی خود و در درجات مختلفی به تحریک حواس انسان پرداخته و او را به حالت و وضعیت ویژهای سوق میدهند. به طور مثال عواملی چون: نور محیطی، درجه حرارت فضا، هندسه محیط، امکان جهتیابی و بسیاری عناصر و محرکهای محیطی قادرند آسایش انسان را دستخوش تغییر نمایند. لذا بهره گیری از علوم اعصاب (نوروساینس)، جهت دستیابی به راهکارهایی جهت طراحی فضاهای زیستی، با محوریت ارتقای آسایش، میتواند جهت کاهش ویا پیشگیری از بسیاری از اختلالات عصبی و ارتقای سطح کیفی فضا و سلامت فردی حائز اهمیت بسیار باشد. تحقیق پیش رو درنظر دارد، با کاوش در میان متون علمی- پژوهشی حوزه ی نوروساینس، به بررسی تاثیرات نورولوژیک محرک های محیطی پرداخته و با بهره گیری از علوم شناخت محور به مجموعهای از بایدها و نبایدهای طراحی فضای مصنوع، دستیابد. هدف این مقاله، ارائه راهکارهایی به طراحان با تکیه بر علوم اعصاب و محوریت ارتقای سطح آسایش فردی است که تا حد قابل ملاحظه ای با طراحی صحیح محیط مصنوع امکان پذیر خواهد بود.

محرک های محیطی، معماری، علوم اعصاب، نوروساینس، نوروآرکیتکچر، آسایش.