آرش شمس دیبا - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
لیدا بلیلان اصل - دانشیار معماری دانشکده هنر و معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران

انسان به عنوان جزئی از طبیعت، همواره بدان وابسته و نیازمند بوده و هست، به گونه ای که برای حفظ و ارتقای سلامت روحیو جسمی خود به برقراری رابطه با آن احتیاج دارد. اولین و آشکارترین تاثیر طبیعت بر انسان، ایجاد احساس آرامش و کاهشاسترس می باشد که این امر خود پیش زمینه ای برای ارتقای سلامت می باشد.در طراحی مراکز درمانی همچون سایر بناهای معماری، نباید بعد کمی پروژه، بعد کیفی آن را تحت تاثیر قرار دهد، بلکه بایدبتوان با شناسایی و استفاده از پتانسیل های مولفه های کیفیت محیط، در راستای بهبود روند درمان قدم برداشت . پژوهشهای فراوانی در راستای تعیین نقش محیط بر کیفیت درمان و کار پرسنل صورت گرفته است . هدف از انجام این مطالعات،تغییر نگرش در طراحی مراکز درمانی می باشد، به طوری که بتوان به محیط یک بیمارستان به عنوان یک محیط شفابخشنگریست. بر این اساس، تفکر کلی پژوهش حاضر، بر مبنای بررسی تاثیر محیط بر بهبود بیماران به ویژه تاثیر فضای سبز واستفاده از باغ های شفابخش در بیمارستان ها و مراکز درمانی، به عنوان ابزاری جهت کاهش تنش و استرس در بیماران، میپردازد و تاثیرات مثبت آن را بیان می کند. روش تحقیق برای انجام این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی خواهد بود.بدینترتیب که در ابتدا مبانی روانشناسی محیطی، تاثیرپذیری انسان از محیط، نقش محیط در سلامت و روند درمان و همچنین لزومحضور فضاهای باز دربیمارستانها مورد بررسی قرار گرفته و سپس منظر شفابخش، تاریخچه اجمالی باغ های شفابخش، ویژگی هاو تجارب موجود در این زمینه به عنوان راهحلی برای طراحی بنا ومحوطه بیمارستانها و همچنین خلق فضاهای آرامش بخشبررسی شده، تا براین اساس کمی از بار اضطراب بیماران و کارکنان کاسته شود و هم در جهت ایجاد شرایط روحی بهتر دراستفاده کنندگان یک فضای درمانی ، گامی هرچند کوتاه برداشته شود.

طراحی بیمارستان، روانشناسی محیطی، روانشناسی رنگ ها، منظر درمانی، باغ های شفابخش