سارا سعیدی - کارشناس ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
پیوند ندایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

نور در شهرها، عملکردی فراتر از روشنایی صرف فضاهای شهری داشته و تبدیل به یکی از موضوعات مورد توجه طراحان شده است. امروزه شهرها در شب می درخشند و این درخشش توسط میلیون ها چراغ خیابانی و انواع روشنایی ها انجام می شود. نورپردازی مناسب فضاهای شهری یکی از موثرترین و مقرون به صرفه ترین روش ها برای افزایش حضورپذیری افراد در فضاست. فضاهای شهری نه تنها باید در روز هویت و محتوی خاص خود را داشته باشند، بلکه باید این محتوی در منظر شبانه شهر نیز حفظ شود و دستیابی بدین مهم با نورپردازی مناسب امکانپذیر می گردد. از آنجایی که هدف طراحی شهری خلق محیط هایی برای مردم است، سطح رضایت و سلایق آنان نیز باید مورد توجه طراحان قرار گیرد. این نوشتار تلاش می کند تا با تکیه بر برداشت های میدانی و مصاحبه با شهروندان، ترجیحات افراد و تأثیر نورپردازی بر میزان استفاده آنان از فضا را توضیح دهد. برای این منظور خیابان ولیعصر تهران ( حد فاصل چهارراه پارکوی تا میدان تجریش ) بعنوان محور مطالعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. خیابان ولیعصر بعنوان یکی از مهم ترین محورهای گردشگری تهران و همچنین بدلیل دسترسی مناسب به دیگر نقاط شهر، نقش بسزایی در سازمان فضایی شهر تهران ایفا می کند. در همین راستا متخصصین نورپردازی طرح ویژهای را برای این خیابان ارائه داده اند. حال این نوشتار بدنبال توضیح نظر و سلیقه افراد استفاده کننده از فضاست و اینکه در طرح های ارائه شده تا چه میزان به خواست- ها و علایق مردم توجه می شود. نتایج تحقیق تأثیر رنگ نورهای مورد علاقه افراد بر سطح میزان استفاده آنان را نشان می دهد که می تواند الهام بخش طراحان برای ارتقاء کیفیت دیگر مکان های شهری باشد.

ترجیحات محیطی، ترجیحات بصری افراد، نورپردازی شهری، خیابان ولیعصر