رضوان اکبری - دکتری تخصصی گفتار درمانی، دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه و هدف: اختلال بازیابی واژگانی یا نامیدن، رایج ترین و ماندگارترین ترین آسیب زبانی در افراد مبتلا به آفازی میباشد، مطالعات نشان داده اند که در ضایعات عروقی منجر به اختلال آفازی بدلیل همپوشانی مناطق مغزی زبان و شناخت، ممکن است همرویدادی نقایص زبانی و شناختی در آفازی رخ دهند. فرآیند شناختی زیربنایی بازیابی واژگان شامل یک مکانیسم انتخاب مناسب ترین بازنمایی واژگانی هدف از بین بازنمایی های مشابه که به دو صورت معنایی و واجی هستند، می باشد. یک مکانیسم پیشنهادی برای سرکوب تداخل آیتمهایی که همزمان با آیتم هدف فعال میشوند، در مرکز کارکردهایی اجرایی قرار دارد و تحت عنوان سیستم کنترل بازداری می باشد. لذا در این راستا؛ به بررسی ارتباط بین نقایص بازیابی واژگانی و آسیب های سیستم کنترل بازداری در بیماران مبتلا به آفازی می پردازیم. روش: بررسی متون نشان می دهد ارتباط بین کنترل بازداری و بازیابی واژگانی در افراد دارای آفازی در مطالعه ی Faroqi-Shah و همکاران ( 2014 ) و نیز مطالعه ی مطالعه Sampson و همکاران ( 2015 )، با موضوع بررسی تاثیر دوزبانگی بر کنترل بازداری مورد بررسی قرار گرفته است.. نتیجه گیری و بحث: نتایج مطالعات مورد بررسی، سیستم کنترل بازداری را به عنوان یک عملکرد اجرایی تاثیر گذار در فرایند بازیابی واژه نشان می دهند، از آنجا که نقص بازیابی واژه منجر به عدم دستیابیبه شکل صحیح واژه از خزانه واژگان ذهنی می شود به منظور انتخاب موفق در حین بازیابی واژگانی، سیستم کنترل مهاری باید به مهار رقابت کننده های واژگانی بپردازد. افراد مبتلا به آفازی دشواری هایی در تولید پاسخ هدف دارند که می تواند نتیجه ای از فرآیندهای مهاری ناکافی برای غلبه بر رقیب های پاسخ باشد. از آنجا که تاثیر عملکردی نقص واژه یابی؛ تا حدی است که توانایی فرد را در برقراری ارتباط کلامی و نیز ادامه ی یک گفتگوی موثر، کارا و معنی دار مختل می کند. بنابراین با در نظر گرفتن عملکردهای شناختی در کنار درمان های زبانی می توان اثر بخشی درمان و به دنبال آن کفایت ارتباطی بیمار را افزایش داد.

آفازی، بازیابی واژگانی، کنترل بازداری