Fatemeh Mirmohammadi - Department of Psychology and Education of Exceptional Children, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
Masoume Pourmohamadreza-Tajrishi - Department of Psychology and Education of Exceptional Children, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.

هدف: نوجوانان دارای آسیب بینایی، فرصت­های کمتری برای سازگاری هیجانی با محیط دارند و مشکلات تحصیلی و اجتماعی بیشتری را تجربه می­کنند. هدف پژوهش حاضر، تعیین تاثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر بلوغ هیجانی نوجوانان دختر دارای آسیب بینایی بود. روش بررسی: در یک مطالعه شبه­تجربی از طرح پیش­آزمون، پس­آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری استفاده شد. ۸۲ دختر نوجوان ۱۴ تا ۱۸ سال، با استفاده از مقیاس بلوغ هیجانی ارزیابی شدند. از میان ۳۳ نفر که نمره ۱۸۰ و بالاتر در مقیاس بلوغ هیجانی گرفتند ۲۸ نفر با توجه به معیارهای ورود، به طور در دسترس انتخاب و بر اساس سن و سطح تحصیلات، همتا شدند. سپس به طور مساوی و تصادفی، در گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی در دو ماه و طی ۱۰ جلسه (دو بار در هفته؛ هر جلسه ۶۰ دقیقه)، در جلسات درمان گروهی پذیرش و تعهد، حضور یافت در حالی که گروه کنترل فقط در برنامه­های توانمندسازی مرکز، شرکت نمود. مقیاس بلوغ هیجانی، پس از آخرین جلسه درمان گروهی، و هشت هفته پس از آن، توسط تمامی شرکت­کنندگان، تکمیل شد. داده­ها با استفاده از آزمون شاپیرو-ویلک، آزمون لون، آزمون ام. باکس، تحلیل کوواریانس چند متغیری، و آزمون t وابسته در نسخه ۲۲ نرم­افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ­ها: نتایج آزمون شاپیرو-ویلک، آزمون لون، و ام. باکس، موید نرمال بودن توزیع نمره­ها، همگنی واریانس­­ها، و همگنی شیب خط، بود. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که دریافت درمان گروهی پذیرش و تعهد، موجب بهبود معنادار بلوغ هیجانی و حیطه­ های آن در گروه آزمایشی شده است. همچنین، تغییرات بلوغ هیجانی و حیطه­های آن (ثبات هیجانی، پیشرفت هیجانی، سازگاری اجتماعی، یکپارچگی شخصیت، و استقلال) در گروه آزمایشی، به­ترتیب ۹۰% ، ۶۹%، ۵۹%، ۵۵%، ۹۲% و ۶۸% ناشی از دریافت برنامه مداخله­ای می­باشد. نتایج آزمون t وابسته نشان داد که تاثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر بلوغ هیجانی و تمامی حیطه­های آن، حتی پس از هشت هفته، در گروه آزمایشی باقی مانده است (۰/۰۵>p).   نتیجه­ گیری: از آنجایی که درمان گروهی، پذیرش و تعهد، موجب بهبود بلوغ هیجانی و حیطه­های آن در نوجوانان دختر دارای آسیب بینایی شد به عنوان روشی مناسب و مکمل در برنامه­های توانمندسازی نوجوانان با آسیب بینایی، پیشنهاد می­شود تا به نوجوانان کمک ­کند هیجان­های منفی خود را بشناسند، بپذیرند و حتی مهار کنند. بنابراین، درمان پذیرش و تعهد برای رفع مشکلات مربوط به بلوغ هیجانی و جلوگیری از مشکلات مرتبط با آن، در سالهای بزرگسالی، پیشنهاد می­شود.

Visual Impairment, Emotional maturity, Acceptance and commitment group therapy, آسیب بینایی, بلوغ هیجانی, درمان گروهی پذیرش و تعهد