مجتبی افشین - دانشجوی دکتری تغذیه دام، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
نظر افضلی - استاد بخش علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
سید جواد حسینی واشان - استاد بخش علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
علی حاجی بابایی - استاد بخش علوم دامی، دانشگاه پرتوریا، آفریقای جنوبی

اثر جایگزینی برگ زرشک با یونجه جیره بر شاخص های ایمنی شترمرغ های پرواری با استفادده از ۲۰ قطعه شتر مرغ پرواری (از سن ۲ تا ۷ ماهگی) در قالب یک طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار، چهار تکرار بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱)شاهد (بدون برگ زرشک)، ۲) جایگزینی ۲۵ درصد برگ زرشک با یونجه، ۳) جایگزینی ۵۰ درصد برگ زرشک با یونجه ، ۴) جایگزینی ۷۵ درصد برگ زرشک با یونجه، ۵) جایگزینی ۱۰۰ درصد با یونجه بود. به منظور بررسی ایمنوگلوبولین های خون شتر مرغ مورد آزمایش از تست عیار پادتن بر ضد گلبو قرمز گوسفندی (SRBC) استفاده شد. سوسپانسیون پنج درصد SRBC در سن ۴ ماهگی به میزان ۷ سی سی به ورید بال تزریق شد. در فاصله ۹ روز پس از تزریق از شترمرغ ها خون گیری به عمل آمد. نمونه های سرم تا زمان انجام مراحل آزمایشگاهی تست SRBC در دمای ۲۰- درجه سانتی گراد نگهداری گردید. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آزمایشی تنها در ایمنوگلوبولین های M شترمرغ ها تمایل به معنی دار شدن داشت و اختلاف تیمارهای آزمایش در عیار پادتن علیه چالش SRBC و ایمنوگلوبولین های G به لحاظ آماری معنی دار نبود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد جایگزینی برگ زرشک با یونجه در جیره شترمرغ های پرواری قابل توصیه است.

برگ زرشک، شاخص های ایمنی، شتر مرغ، یونجه