بعقوب دغاغله - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
مریم درویشی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد امیدیه

گردشگری مذهبی یکی از پنج شاخه ی اصلی گردشگری از نظر سازمان تجارت جهانی می باشد. محبوبیت سفرهای زیارتی در دهه های اخیر افزایش یافته و گردشگری مذهبی بخش مهمی از پویایی اقتصاد گردشگری جهان را به خود اختصاص داده است. هدف از انجام این پژوهش بخش بندی و تعیین نیمرخ روانشناختی– جمعیت شناختی و رفتاری زائرین کربلا در آیین سالانه ی اربعین است. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و براساس چگونگی جمع آوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل زائرین کربلا در آیین سالانه ی اربعین است که از مرزهای استان خوزستان تردد کرده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از الگوریتم شبکه های عصبی با استفاده از نقشه های خود سازمانده استفاده شده است. یافته های پژوهش سه دسته متفاوت از زائرین با انگیزه های مختلف سفر را نشان داد. این سه دسته از گردشگران به نام های بیشتر گردشگر تا زائر (گردشگران زائر)، بیشتر زائر تا گردشگر (زائرین گردشگر) و زائرین نام گذاری شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که گردشگران هر بخش دارای ویژگی های روانشناختی، جمعیت شناختی و رفتاری خاص خود می باشند. بر این اساس، راهبردهای بازاریابی برای توسعه فعالیت های گردشگری متناسب با هر بخش باید متفاوت باشد.

گردشگری مذهبی، بخش بندی، نقشه های خود سازمانده، زائرین کربلا