حشمت اله سعدی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا
حسین شعبانعلی فمی - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران
سمیه لطیفی - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه بوعلی سینا

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان توانمندی اقتصادی و اجتماعی زنان قالیباف روستایی استان همدان و عوامل موثر بر توانمندی آنها انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. به این منظور ۴۰۴ نفر از زنان قالیباف استان همدان براساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین توانمندی اجتماعی زنان قالیباف روستایی از توانمندی اقتصادی آنها بالاتر است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای مساحت فرش دستباف تولیدی، دسترسی به مواد اولیه و ابزار قالیبافی، سطح دانش تخصصی و مدت زمان قالیبافی در طول روز از مهم ترین عوامل موثر بر توانمندی اقتصادی زنان قالیباف هستند که در مجموع ۴۲ درصد از تغییرات متغیر توانمندی اقتصادی را تبیین می کنند. در مورد توانمندی اجتماعی نیز متغیرهای رضایت از شغل قالیبافی، توانمندی اقتصادی، سطح دانش تخصصی و میزان تحصیلات در مجموع ۴۳ درصد از تغییرات متغیر توانمندی اجتماعی را تبیین می کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، تقویت شاخص هایی که بر توانمندی اقتصادی و اجتماعی زنان قالیباف موثر هستند، به ویژه شاخص های دسترسی به مواد اولیه و ابزار قالیبافی و دانش تخصصی قالیبافان از طریق برگزاری دوره های آموزشی به منظور افزایش توانمندی آنها، ضروری است.

economic ability, Hamedan province., rug making, rural women, Social Ability