زهرا مقدوری - Department of Nursing, School of Rehabilitation Sciences, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences,Tehran,Iran
فرحناز محمدی شاهبلاغی - Professor, Department of Nursing, School of Rehabilitation Sciences, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences,Tehran,Iran. mohammadifarahnaz@gmail.com
کیان نوروزی تبریزی - Associate Professor, Department of Nursing, School of Rehabilitation Sciences, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran,Iran.
هاجر صادقی - PhD Candidate in Nursing, Student Research Committee, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
خدابخش جوانشیر - Associate Professor of Physiotherapy, Department of Physiotherapy, School of Rehabilitation, Mobility Impairment Research Center, Health Research Institute, Babol University of Medical Sciences,Babol,Iran.
محسن واحدی - Assistant Professor of Biostatistics, School of Rehabilitation Sciences, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran,Iran.

مقدمه : کمردرد مزمن شایع­ترین انواع درد اسکلتی– عضلانی و علت اصلی ناتوانی در سالمندان است. برنامه آموزش خود مدیریتی برای کنترل کمردردمزمن پیامدهای مثبت برای سالمندان و نظام سلامت دارد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر اجرای برنامه خودمدیریتی بر خودکارآمدی و پذیرش درد در سالمندان مبتلا به کمردرد مزمن مراجعه کننده به کلینیک­های تخصصی دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال ۱۴۰۰  انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر، کارآزمایی بالینی طرح پیش آزمون – پس آزمون ، نوع کاربردی بود. نمونه پژوهش ۱۰۰ سالمند، به روش نمونه گیری در دسترس و با توالی تصادفی با استفاده از روش بلوک­های متغیر (جایگشتی)  به دو گروه مداخله و شاهد تخصیص یافتند. برنامه خودمدیریتی شامل آگاهی و شناخت، فرایند حل مسئله، کنترل استرس، آرام­سازی عضلانی و تمرینات ورزشی بود، طی چهار هفته به بیماران آموزش و مدت یک ماه پی گیری گردید. داده­ها با پرسشنامه خودکارآمدی درد و پرسشنامه پذیرش درد قبل، بعد و یک ماه پس از مداخله جمع آوری گردید. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ در سطح معناداری پنج درصد تجزیه و تحلیل شد. یافته­ ها: تفاوت معناداری در میانگین خودکارآمدی و پذیرش درد بین دو گروه مداخله و شاهد قبل از اجرای مداخله مشاهده نشد، درحالی که بین دو گروه، پس از اجرای مداخله در میانگین خودکارآمدی و پذیرش درد تفاوت معناداری مشاهده شد (۰/۰۱ >p). همچنین یافته ها بیانگر آن بود که بهبودی معناداری در میانگین خودکارآمدی و پذیرش درد قبل و بعد از اجرای مداخله در گروه مداخله وجود داشت (۰/۰۰۱ >p). نتیجه گیری: آموزش برنامه خودمدیریتی در ارتقاء خودکارآمدی و پذیرش درد  سالمندان اثر مثبت دارد، لذا به کارگیری این روش غیردارویی و حمایتی می تواند توسط پرستاران یک روش موثر، در کنترل کمردرد مزمن به کارگرفته شود .

self-management, pain self-efficacy, pain acceptance, elderly, back pain, خودمدیریتی, خودکارآمدی درد, پذیرش درد, سالمند, کمردرد