مجید پوریوسف - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
داریوش مظاهری - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی و دامی، پردیس کشاو
محمدرضا چایی چی - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی و دامی، پردیس کش
اصغر رحیمی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر ر

آزمایش در مزرعه آموزشی و پژوهشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران انجام گرفت. این آزمایش بصورت اسپلیت پلات، بر پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. رژیم های آبیاری در چهار سطح شامل رژیم آبیاری کامل، کم آبیاری ملایم، کم آبیاری متوسط و کم آبیاری شدید بعنوان کرتهای اصلی و تیمارهای کودی در پنج سطح شامل شاهد (بدون کود)، کود شیمیایی خالص، تلفیق کود زیستی فسفات بارور2 و کودهای شیمیایی، کود دامی خالص و تلفیق کودهای دامی و شیمیایی بعنوان کرتهای فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که در بین عناصر مورد بررسی، تنها غلظت نیتروژن و فسفر بطور معنی داری (05/0p ≤) تحت تأثیر رژیم های آبیاری قرار گرفتند. با کاهش تعداد و مقدار آبیاری، غلظت نیتروژن و فسفر در پیکره گیاهی افزایش یافت. نتایج آزمایش همچنین نشان داد که غلظت عناصر در پیکره گیاهی اسفرزه بطور معنی داری تحت تأثیر تیمار های کودی قرار گرفت. بیشترین غلظت عناصر نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و آهن در اندام های هوایی از تیمارهای تلفیق کودهای دامی و شیمیایی و کود دامی خالص بدست آمد در صورتیکه بیشترین غلظت فسفر از تیمار تلفیق کودهای زیستی و شیمیایی حاصل شد.

اسفرزه، رژیم آبیاری، کود دامی، شاخص سطح برگ، زیست توده