مهدی نوفرستی - دانش آموخته ی مقطع کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری
محمدرضا چائی چی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی دانشگاه تهران
فرایین توسلی - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
محمد دشتکی - دانش آموخته مقطع دکترای اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

به منظور بررسی کیفیت علوفه ی خشک یونجه و ماده ی موثره ی نعناع فلفلی در کشت مخلوط، آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی – پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1390 اجرا شد. در این طرح تیمارهای کودی به عنوان عامل اصلی در 4 سطح شامل: شاهد بدون کود، کود کامل شیمیایی، کود کامل زیستی و کود کامل زیستی %50 + کود شیمیایی بود و سطوح مختلف کشت مخلوط به عنوان عامل فرعی در 7 سطح شامل: کشت یونجه خالص بدون وجین، کشت یونجه خالص با وجین، کشت نعناع خالص بدون وجین، کشت نعناع خالص با وجین، کشت یونجه %50 + تراکم نعناع، کشت یونجه %75 + تراکم نعناع و کشت یونجه %100 + تراکم نعناع در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد بالاترین درصد اسانس گیاه نعناع فلفلی در سطح کود بیولوژیک % 50 + شیمیایی و کشت یونجه %75 + تراکم نعناع حاصل شد. در رابطه با کیفیت علوفه یونجه، بالاترین میزان درصد خاکستر کل (ASH) متعلق به سطح کودی بیولوژیک و کشت یونجه + %50 نعناع 7/56 درصد بود. بیشترین میزان درصد فیبر خام (CF) از تیمار کود بیولوژیک و کشت یونجه %100 + نعناع 40/31 درصد حاصل شد. پایین ترین درصد فیبر نامحلول در شوینده اسیدی در سطح کود بیولوژیک % 50 + شیمیایی و یونجه خالص با علف هرز 27/55 درصد مشاهده شد. بیشترین میزان درصد ماده خشک قابل هضم (DMD) در سطح کودی بیولوژیک %50 + شیمیایی و کشت خالص یونجه با علف هرز 72/87 درصد مشاهده شد. استفاده از آرایش کشت مناسب سبب معنی دار شدن صفات کیفیت علوفه یونجه و همچنین درصد اسانس نعناع فلفلی شد . مصرف کودهای بیولوژیکی در افزایش درصد اسانس نعناع فلفلی تاثیر معنی داری داشت.

علوفه دارو، یونجه، نعناع فلفلی، کشت مخلوط، کیفیت علوفه، ماده موثره