جمیله توکلی نیا - عضو هئیت علمی دانشگاه شهید بهشتی،
مظفر صرافی - عضو هئیت علمی دانشگاه شهید بهشتی،
غلامرضا کاظمیان - عضو هئیت علمی دانشگاه علامه طباطبائی،
محمد شالی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی،

یکی از اصلیترین موانع فراروی مدیریت شهری بویژه کلانشهرها، چندپارچگی مدیریت شهری و عدم هماهنگی بین سازمانها در عرصه سیاستگذاری، تصمیمسازی، برنامه ریزی، اجرا و نظارت میباشد. تقسیمات شهری متفاوت و ناهماهنگ بین سازمانها یکی از نتایج و اشکال چندپارچگی مدیریت شهری به شمار میرود. هدف از این پژوهش، تحلیل تقسیمات قلمرویی سازمانها و نهادهای خدماتی کلانشهر تهران بر اساس مدیریت یکپارچه شهری است. بدین منظور، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با بهرهگیری از نرم افزار – GIS تقسیمات شهری سازمانهای کلانشهر تهران به صورت منفرد و تطبیقی نمایش و تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که با رشد و توسعه کلانشهر تهران هر کدام از سازمانها و نهادهای مدیریتی بر اساس ساختارهای بخشی و معیارهای خاص خود بدون توجه به سایر نهادهاشهر را به چند منطقه تقسیم کرده و تشکیلات خود را بر اساس این مناطق سازماندهی و تقسیمبندی نموده اند. این امر از یک سو به ناراحتی شهروندان و از سوی دیگر به ناهماهنگی در سیستم مدیریت شهری، ناپایداری، ناهمگونی و صرف هزینه های هنگفت در مدیریت شهری انجامیده است. بنابراین، ضرورت اصلاح و ارائه راهکاری برای اصلاح ساختار مدیریت شهری کلانشهر تهران و رسیدن به سازمان فضایی عملکردی بهینه کاملاً محسوس است. در این راستا، مدیریت یکپارچه شهری برای هماهنگکردن اجزای از همگسیخته و مستقل برنامهریزی و مدیریت شهری و کاستن از تفرق و تعدد عوامل تصمیمگیر مطرح شده است. بر پایه ی الگوی مدیریت یکپارچه شهری چهار اقدام؛ تمرکززدایی از قدرت و تشکیل حکومتهای محلی، هماهنگی بین نهادی و سازمانی، تقسیمات قلمرویی هماهنگ و تدوین استراتژیهای پایدار به منظور دستیابی به ساختار مدیریت یکپارچه شهری ضروری است.

تفرق قلمرویی، تقسیمات شهری، مدیریت یکپارچه شهری و کلانشهر تهران