علیرضا سیروس مهر - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه زابل
محمد رضا شکیبا - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
محمود تورچی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز
عادل دباغ محمدی نسب - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تبریز

به منظور بررسی اثرات رژیم های آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد دانه و روغن برخی صفات ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در منطقه تبریز یک آزمایش مزرعه ای طراحی و به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. چهار سطح آبیاری در مراحل فنولوژیک (I1= آبیاری کامل، I2= آبیاری تا مرحله R3 و I3= آبیاری تا مرحله R2 و I4= آبیاری تا مرحله R1) دو سطح تراکم (D1= بیست بوته در مترمربع و D2= چهل بوته در مترمربع) و سه رقم بهار (V1= محلی اصفهان، V2= اراک 2811 و V3= IL111) فاکتورهای آزمایش را تشکیل دادند. رقم محلی اصفهان با 1690 کیلوگرم دانه در هکتار در ترکیب تیماری ،I1V1D2 ، بیشترین ورقم اراک 2811 در سطح دوم تراکم و رژیم آبیاری شاهد (I1V2D2) با تولید 1634 رقم اراک 2811 قرار گرفت . از نظر درصد روغن ، ارقام در سطح آبیاری شاهد (I1) با اندکی اختلاف غیر معنی دار در رتبه ه ای مشابه قرار گرفتند در صورتیکه در رژیم های آبیاری I2 و I3 رقم محلی اصفهان بالاترین درصد روغن را نسبت به سایر ارقام حایز بود . به طور کلی ، هر سه رقم در کلیه سطوح آبیاری، در سطح دوم تراکم (D2)، عملکرد دانه و روغن بیشتری نسبت به تراکم اول (D1) تولید کردند. در مجموع، در شرایط آب و هوایی محل این آزمایش و سایر مناطق مشابه به منظور تولید دانه و روغن در درجه اول رقم محلی اصفهان و در مرتبه بعدی رقم اراک 2811 مناسب به نظر می رسد.

تراکم بوته، رژیم آبیاری، عملکرد دانه، روغن و گلرنگ