زینب ذاکری پور - کارشناسی ارشد زمین شناسی زیستمحیطی دانشگاه شهید باهنر کرمان
ناصر حافظی مقدس - دکتری زمین شناسی مهندسی دانشگاه تربیت مدرس تهران ، دانشیار دانشگاه ف
جمشید شهاب پور - دکتری زمین شناسی اقتصادی . استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان،
مجید محمودآبادی - استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

به منظور ارزیابی غلظت فسفر در خاک کشاورزی استان گلستان ۵٠ نمونه خاک سطحی به فواصل منظم ١٠ کیلومتر بر داشت گردیده است. نمونهها از اراضی مجاور جاده، از کلاله در شرق تا بندر گزدر غرب میباشند. جهت مقایسه آلودگی سطحی و عمقی تعدادی نمونه از عمق یک متر تهیه شدهاند. نمونههای برداشت شده به روشICP مورد آنالیز قرار گرفتند، پارامترهای فیزیکوشیمیاییخاکCEC،TNV ،OC ،EC ،pH و بافت نیز مورد اندازهگیری قرار گرفت. ارزیابی غلظت فسفر بصورت نقشه هم شدت حاکی از بالا بودن غلظت فسفر در اراضی نزدیک به شهرهای بزرگ می باشد بررسی های آماری حاکی از رابطه مستقیم بین غلظت فسفر با موادآلی، رسCEC و pH می- باشد. مقایسه نمونههای سطحی و عمقی بیانگر غلظت بیشتر فسفر در خاک سطحی است که میتواند متاثر از تمرکز موادآلی و رس و افزایشCEC در خاک سطحی باشد. ریختشناسی منطقه، جنس خاک، بافت خاک، تنوع کشت، نوع کشت، روش آبیاری از مهمترین عوامل مؤثر برتمرکز فسفر در مناطق میباشند. در دشتها شرایط تمرکز فسفر بیشتری، در مقایسه با کوهپایه وجود دارد. هرچه مادهآلی ورس بیشتر و بافت خاک ریزتر باشد مقدار فسفر افزایش مییابد. درمناطقی که تنوع کشت محدود است به خصوص گندم و کلزا و این عنصر بیشتر مشاهده می- شود.

گلستان، فسفر، پارامترهای فیزیکوشیمیایی، ،نقشه هم شدت، نوع کشت