سودابه یوسف نژاد - دانشگاه هنر تهران
محمدمنصور فلامکی - استاد تمام- دانشکده معماری دانشگاه تهران

در این مقاله پدیده شناسی زمان به عنوان بعد چهارم و اصل موجودیت اجسام در حفاظت و مرمت انجام شده است. مساله این است، بعد زمان در آثار چیست؛ چگونه مورد شناسایی قرار می گیرد؛ چه نقشی در حفاظت و مرمت دارد. برای حل مساله با راهبرد پدیده شناسی زمان انحای پدیدار شدن آن بر آگاهی انسان تحلیل شده است؛ بدین قرار زمان با رویداد، فرهنگ ماده ای ، لایه های فرسودگی، مکان و انسان معادل است و بر آگاهی پدیدار و تقویم می شود. در نتیجه بر مبنای شناخت پدیده شناسانه ی زمان و ارتباط آن با اصل موجودیت اثر، حفاظت سطوح فرسوده به عنوان انباشت لایه های اکنون ضروری است؛ سنجش فرسودگی ها بر مبنای اصول زمان مندی ماده و ارتباط آن با حرکت و دگرگونی امکان زمان سنجی، تحلیل های آسیب شناسی، اتخاذ روش های مناسب حفاظت بهینه را فراهم می کند. پدیده شناسی زمان، انسان را در افق اهداف فرایندهای مداخله ای اثر قرار داده و پاسخگوی سوالات اساسی حفاظت و مرمت پست مدرن است و افزون بر آنالیز ماده ا ی، آنالیز فراماده ای اثر را نیز مقرر می کند. با تمرکز بر مفهوم فرهنگ ماده ای، زمان بدن مند یا زمان انسانی نیز علاوه بر زمان ساخت، زمان سپری شده، زمان مواجهه با اثر، در مرمت مطرح میشود. حفاظت بقایای گذشته، سبب فهم گذشته در زمان حال و آغاز فرایند انتقال گذشته از حال و هم زیستی آن با آینده است.

زمان, پدیده شناسی, انسان, فرهنگ ماده ای, حفاظت, مرمت