فرزین باقری شیخانگفشه - دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
حجت اله فراهانی - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
علیرضا آل سعدی ثانی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد انار، کرمان، ایران

مسئله سالمندی در سال های اخیر به عنوان یک موضوع اساسی اذهان متخصصان، سیاست گذاران و حتی افکار عمومی را به خود معطوف کرده است. در این راستا، پژوهش مروری حاضر با هدف بررسی نقش دین و معنویت در اضطراب مرگ سالمندان انجام شد. در این مطالعه مروری سیستماتیک با جستجو توسط واژگان دین، معنویت، اعمال مذهبی، سالمندی، آشیانه خالی، بحران میانسالی و اضطراب سالمندی در عنوان و چکیده مقالات منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی علمی نظیر جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران مورد جستجو قرار گرفت. خلاصه مقالات منتشر شده بررسی شد و در نهایت ۱۰ مقاله نهایی برای بررسی جامع و استخراج داده ها انتخاب شدند. بررسی-های صورت گرفته نشان داد سالمندانی که دارای سطوح بالایی از معنویت و دینداری بودند از اضطراب مرگ پایین تری برخوردار بودند. همچنین از نظر سلامت روانشناختی در وضعیت بهتری قرار داشتند. در تمامی مقالات بررسی شده به ابعاد روانشناختی دین و معنویت توجه ویژه ای شده که نشان دهنده نقش چشمگیر دین و معنویت در ایجاد آرامش سالمندان دارد. با توجه به اینکه جمعیت ایران رو به سالمند شدن است توجه به ابعاد روانشناختی و اجتماعی سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است. در این زمینه لازم است مداخلاتی در زمینه افزایش سلامت معنوی سالمندان داخل کشور ایران اتخاذ گردد.

اضطراب مرگ، دین، معنویت، سالمند، مرور سیستماتیک