صابر محمدپور - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان
نادر زالی - دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان
احمد پوراحمد - استاد گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

آسیبپذیری شهر تهران دربرابر زلزله، به ویژه در بافت ها و فضاهای فرسوده بخش مرکزی آن، با عنایت به بستر طبیعی ناامن و با توجه به جایگاه بخش مرکزی این شهر، سنجش میزانآسیب پذیری بافت های قدیمی بخش مرکزی شهر تهران و ارائه راهکارهای کاهش آسیب پذیری آن ها دربرابر زلزله را در اولویت قرار داده است. در این پژوهش، با ارائه روشیبرای تحلیل آسیب پذیری لرزه ای بافت های فرسوده، بر نقش موثر شاخص های برنامه ریزی شهری در کنار شاخص های سازه ای، در برنامه های مقابله با زلزله تاکید میشود. بدین منظور، به چندین موضوع خرد، شامل شناسایی و انتخاب شاخصهای ارزیابی آسیبپذیری لرزهای، تحلیل میزان تاثیر هریک از شاخصها و تعیین نواحی پرخطر و متراکم مسکونی فرسوده وامتیازبندی طیف های مختلف آسیب پذیری و تولید نقشه ریزپهنه بندی آسیب پذیری محله پرداخته شده است. پژوهش حاضر را می توان از حیث ماهیت و روش، تحلیلی اکتشافی -دانست. در این نوشتار، ابتدا به مطالعه وضعیت آسیب پذیری منطقه ۱۲ تهران و سپس به شناخت محله سیروس پرداخته می شود. در مرحله تحلیل، ابتدا مقادیر و داده های همهشاخص ها استخراج می شوند و سپس بهروش تحلیل سلسلهمراتبی ) AHP ( و Expert choice ، شاخص های مربوطه وزن دهی می شوند. سپس با استفاده از نرم افزار GIS ، نقشه ریزپهنه بندی آسیب پذیری محله، با منطق FUZZY ارائه می شود. نتایج نشان می دهد وسعت و پوشش جمعیتی نقاط با آسیب پذیری بالا و بسیار بالا بیشتر است و در کل، محدوده با توجه به همه عوامل کالبدی مورد تحلیل، دربرابر زلزله بسیار آسیب پذیر است.

آسیب پذیری لرزه ای, بافت های فرسوده, شاخص های کالبدی و برنامه ریزی شهری, محله سیروس, مدیریت بحران