علی سرخوش
ذبیح اله زمانی
محمد رضا فتاحی مقدم
علی عبادی
علی ساعی
سید ضیاالدین طباطبایی
محمد رسول اکرمی

به منظور بررسی مهم ترین صفات کمی و کیفی میوه و اجزای آن و استفاده از این صفات برای گروه بندی ژنوتیپ های انار، آزمایشی با استفاده از ۲۴ ژنوتیپ صورت گرفت. در این مطالعه ۲۸ صفت کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تمام صفات مورد بررسی در محدوده ارقام معنی دار هستند که نشان دهنده تنوع در هر صفت می باشد. نتایج تجزیه هم بستگی ساده صفات، وجود هم بستگی های مثبت و منفی معنی دار بین برخی صفات مهم را نشان داد. هم چنین از تجزیه عامل برای تعیین تعداد عامل های اصلی استفاده شد. تجزیه عامل نشان داد که اغلب صفات مربوط به عصاره میوه و صفات دانه ها و هسته ها از اجزای تشکیل دهنده عوامل اصلی هستند. صفات موثر در هفت گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعا ۸۹ درصد از کل تغییرات را توجیه نمودند. در محدوده هر عامل صفات با ضرایب عاملی بالای ۷/۰ به عنوان ضرایب عاملی معنی دار در نظر گرفته شدند. تجزیه کلاستر با استفاده از این هفت عامل انجام شد و ژنوتیپ ها در فاصله ۹ به پنج گروه اصلی تقسیم شدند. گروه ها اغلب در صفت طعم میوه دارای تفاوت بودند و صفت نرم دانگی نیز در تشکیل کلاسترها موثر بود. علاوه بر این، با استفاده از سه عامل اصلی موقعیت ژنوتیپ ها در آنالیز تری پلات مشخص شد که ژنوتیپ های با طعم شیرین تر از ژنوتیپ های با طعم ملس و ترش از هم تفکیک گردیدند.

Pomegranate, Quantitative and qualitative characteristics, Cluster analysis, Multivariate analysis, Factor analysis., انار، صفات کمی و کیفی، گروه بندی ژنوتیپ ها، آنالیز چند متغیره، تجزیه عامل