علی روحانی - استادیار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
تهمینه آذری - کارشناس ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
فاطمه معافیان - دانشجوی دکتری، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی، چابهار، ایران

تصاویر کتاب‌های درسی در انتقال مفاهیم و ارزش‌ها به فراگیران نقش مهمی دارند. با این حال تحقیق جامع چندانی دربارة کارکرد تصاویر و تأثیر آن‌ها بر مخاطب از منظر هویت جنسیتی در کتاب‌های آموزش زبان خارجی در ایران صورت نگرفته است. از این‌رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی تصاویر کتاب‌های زبان انگلیسی مقطع متوسطة ایران با توجه به کارکرد آن‌ها و وجود یا نبود تبعیض جنسیتی در آن‌هاست. در این راستا، تصاویر موجود در کتاب‌ها بر­ساس معیار آموزشی یا غیرآموزشی (تزیینی) بودن بررسی محتوایی شد. افراد حاضر در تصاویر نیز از دیدگاه تبعیض جنسیتی براساس سه معیار فراوانی حضور، نوع و محیط فعالیت مرد و زن بررسی شدند. تحلیل داده‌ها به روش کمّی و کیفی انجام شد. نتایج نشان داد که از بعد کارکرد، تصاویر کتاب‌ها بیشتر از نوع آموزشی بود. از نظر فراوانی مردان و زنان در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و نوع محیط، تبعیض جنسیتی به نفع مردان وجود داشت و از منظر فعالیت‌های شخصی و آموزشی، فعالیت چشمگیرتر در زنان مشاهده می‌شد. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق حاوی نکاتی ارزنده و درخور تأمل برای مؤلفان و طراحان کتاب‌های درسی، معلمان زبان انگلیسی و سایر صاحب‌نظران عرصة تعلیم و تربیت است.        

تبعیض جنسیتی, تصاویر, زبان, کارکرد, کتاب‌های درسی