مهتاب بلهری - کارشناسی ارشد طراحی شهری
نازنین منتظری - کارشناسی ارشد طراحی شهری
الهام امینی - استادیار و عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پردیس
محمدمهدی عابدی - کارشناسی ارشد طراحی شهری

محله ها در گذشته از استقلال، شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده اند، اما امروزه محله ها هر یک به نوعی از بحرانهویتی رنج می برند. امروزه چهره محلات چیزی جز ساختمان های بلند، خیابان ها، ادارات و پارک ها نیست، امروزه ساختنبرای ساختن است نه برای زیستن. در گذشته زندگی در تک تک کوچه پس کوچه های محلات جریان داشته؛ مردم یک محلهبا یکدیگر ارتباط داشتند، اما امروزه محلات تبدیل به گذرگاهی برای رسیدن از مبدا به مقصدی شده اند. امروزه معماران وشهرسازان دست به اقداماتی میزنند که هویت بومی محلات را خدشه دار می کنند و بار هویتی منفی ایجاد می کنند. اینچنین است که شهروندان و ساکنان محله ها، هویت خویش و تعاملات اجتماعی خود را با محیط، از دست داده اند. محله هایشهری یکی از کانون های خرد و ملموس شکل گیری هویت های فرهنگی و تعلق اجتماعی هستند. هویت محله ای، احساستعلق مکانی و این همانی با محیط محله تعریف شده است. رسالت شهرسازی نیز بر این است که فضاهای شهری را ارتقاء دهدتا در بستر این محلات معنادار، ارزش های انسانی و اجتماعی امکان بروز یابند و بحران طراحی شهری معاصر را سامان دهد.پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر تقویت محله تجریش؛ واقع در منطقه 1 شهرداری تهران می پردازد. در این راستا، بابهره گیری از نظریات جامعه شناسی و نظریات برنامه ریزان و طراحان شهری، مؤلفه های مؤثر بر هویت محله ای شناساییو معرفی شده اند. این شاخص ها در ابعاد گوناگون محیطی، کالبدی، تاریخی، اجتماعی، عملکردی، روانشناختی بوده است.روش تحقیق در پژوهش حاضر کیفی (توصیفی- تحلیلی) است که با استفاده از روش کتابخانه ای-اسنادی و میدانی داده هاجمع آوری گردیده اند. پس از شناخت محدوده، با توجه به مشاهدات میدانی صورت گرفته؛ محله تجریش، با استفاده از تکنیکSWOT تحلیل گشته است. در نهایت راهبردها و سیاست های پیشنهادی تدوین گشته اند.

هویت، محله، هویت محله ای، محله تجریش