مرصع شفیعی زاد - دانشجوی مهندسی برق دانشگاه صنعتی اراک
مریم احسانی - استادیار گروه برق دانشگاه صنعتی اراک

دقت و سرعت در تنظیم ضرایب کنترل کننده تناسبی انتگرالی مشتقی PID برای سیستم تنظیم اتوماتیک ولتاژ ژنراتورها اهمیت خاص دارد. از این رو روش های گوناگونی اعم از روش های دقیق و الگوریتم های تقریبی و فراابتکاری به این منظور ارائه شده است. از آنجا که در روش های متداول مبتنی بر الگوریتم های فراابتکاری عموما از الگوریتم های مبتنی بر جمعیت مانند الگوریتم ژنتیک و PSO استفاده شده، در این مقاله الگوریتم تبرید شبیه سازی شده SA برای بهینه سازی ضرایب PID پیشنهاد و پیاده سازی شده است. به علاوه نسخه توسعه یافته ای از SA بر مبنای تنظیم فاصله همسایگی در مسیر جستجو برای حل مسئله ارائه شده است. نتایج نشان می دهد که الگوریتم های پیشنهادی به عنوان الگوریتم فرابتکاری مبتنی بر جواب منفرد در عین سادگی پیاده سازی و نیاز به محاسبات کمتر از لحاظ دقت و زمان پاسخ، در بعضی موارد حتی عملکرد بهتری نسبت به الگوریتم هایمبتنی بر جمعیت دارند. این نتایج تلویحا دلالت بر این دارند که پیچیدگی فضای جواب مسئله در حدی نیست که نیاز به الگوریتم های مبتنی بر جمعیت باشد. الگوریتم پیشنهادی توسعه یافته SA برای توابع هدف متفاوت با ترکیبی از مشخصه های پاسخ زمانی در تثبیت ولتاژ خروجی به کار رفته و جوابهای بهتری را در زمان کمتر به دست می دهد.

سیستم AVR ، کنترل کننده PID ، الگوریتم های فراابتکاری مبتنی بر جمعیت و مبتنی بر جواب منفرد، الگوریتم SA