تبیین مفهوم توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمو می،آثار و مزایای آن (با توجه به نظریات نوشهرسازی و رشد هوشمند)

در تاریخ شهرسازی جهان هیچ عاملی به اندازه اتومبیل موجب ایجاد تغییر و تحول در شهرها نگردیده است. با ورود اتومبیل به درون شهرها، رفته رفته معابر عریض تر شد و ساختار در هم تنیده محلات شهری از هم گسست. با رواج استفاده از خودروی شخصی و امکان تردد آسان در مسافت های دورتر، حومه نشینی و توسعه پراکنده در اطراف شهرها به وجود آمد و در این راستا بزرگراه ها و معابر عریض تری تأسیس شد. بافت شهری از هم گسیخته و محلات شهری با معابر عریضی که اطرافشان را در برگرفته بود، منزوی شدند. امنیت و نیازهای عابر پیاده نادیده انگاشته و از برنامه ریزی های شهری حذف گردید. در دهه های پایانی قرن بیستم با افزایش مسائل و مشکلات اجتماعی،کالبدی و زیست محیطی، رویکردی نو و در تضاد با گذشته ظهور کرد.حضور اتومبیل در محلات به ضد ارزش و پیاده مداری و استفاده بیشتر از حمل و نقل عمومی به ارزش بدل شد. الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی(TOD) در اواخر قرن بیستم و آستانه هزاره سوم به عنوان کامل ترین نظریه در این حوزه مطرح شد. نوشهرسازی و رشد هوشمند نیز از دیگر نظریات مطرح شده در دو دهه اخیر می باشند. هر سه این نظریات در برخی اصول مانند: تأکید بر پیاده مداری، اختلاط کاربری ها، تنوع، استفاده از حمل و نقل عمومی، ایجاد محلات سرزنده و پویا، تراکم بالا و فشردگی توسعه، اشتراک دارند. در این مقاله در آغاز به بررسی اجمالی سیر تحول نظریات مرتبط با توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی(TOD) پرداخته و در ادامه نظریات نوشهرسازی، رشد هوشمند و توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی(TOD) و ارتباط آن ها، بیان می شود و در پایان ضمن اشاره به آثار و مزایای الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی(TOD) به نمونه هایی از آن در جهان اشاره خواهد شد

کلیدواژه ها:

توسعه مبتنی برحمل ونقل عمومی(TOD) ، نوشهرسازی ، رشد هوشمند ، پیاده مداری