مدلسازی مکانی- زمانی توسعه سکونتگاه های غیر رسمی شهری مطالعه موردی شهر میناب

امروزه نرخ بالای توسعه شهری درکشورهای درحال توسعه عموما با توسعه سکونتگاه های غیر رسمی همراه شده است که این امر با داشتن پیامدهای منفی اجتماعی ، اقتصادی و زیست محیطی در نهایت مانع جهت گیری فرآیند توسعه در راستای توسعه پایدار شهری می گردد.در این بین درک صحیح از نحوه توسعه سکونتگاه های غیر رسمی و شناخت عوامل موثر در این فرآیند می تواند کلید موفقیتی برای دستیابی به مدیریتی صحیح در آینده محسوب گردد.در این مقاله ضمن بررسی امکان تجزیه و تحلیل و مدلسازی مکانی – زمانی توسعه سکونتگاه های غیر رسمی شهری با تلفیق سامانه های اطلاعات مکانی و سنجش از دور، ابتدا الگوی مکانی زمانی رشد سکونتگاه های غیر رسمی در شهر میناب بین سال های 1990-2005 مورد مطالعه قرار گرفت.در مرحله بعد با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک ، پارامتر اصلی توسعه غیر رسمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و همراه با تهیه لیست فاکتورهای مکانی مرتبط با توسعه غیررسمی ،مکانهای احتمالی سکونتگاه های غیر رسمی جدید نیز پیش بینی گردید. در بازه زمانی مورد مطالعه نوع مالکیت اراضی، تراکم جمعیت، نسبت سکونتگاه های غیر رسمی در مناطق اطراف و مسیر جاده دسترسی به عنوان عوامل اصلی موثر در توسعه مکان های غیر رسمی شهر میناب شناسایی شدند.در نهایت مدلهای طراحی شده برای این بازه زمانی پس از ارزیابی عملکرد مدلها برای تولید نقشه های احتمالی وشناسایی مناطقی که احتمال توسعه غیر رسمی آن در میناب وجود دارد استفاده شد.این نتایج علاوه بر آن که می تواند به عنوان پایه ای برای ارزیابی فرآیند توسعه در سایر شهر ها باشد ، همچنین می تواند به عنوان یک ابزار تصمیم گیری برای مدیران و برنامه ریزان شهری و سیاستگذاران مطرح گردد.

کلیدواژه ها:

مدلسازی مکانی- زمانی ، سکونتگاه های غیر رسمی ، مدل رگرسیون لجستیک ، شهر میناب