سدهای خاکی با رویه مصالح ژئوممبرین- سد باطله معدن مس سرچشمه

با پیشرفت فن آوری پلیمری در ساخت مصالح ژئوسنتیتکی، استفاده از این مصالح برای کارهای عمرانی، با هدف آب بندی سازه های هیدرولیکی در صنعت سد سازی رشد روزافزونی در دنیا داشته است. با عنایت به ساخت طرحهای موفق و بر اساس تجربیات مفید بدست آمده از بکارگیری غشاهای نفوذناپذیر مصالح ژئوممبرین در سدهای خاکی و همچنین بدلیل مزایای آن، روند رو به رشدی در صنعت سد سازی در استفاده از این مواد مشاهده میشود، بطوریکه در سالهای اخیر تعداد زیادی سد از نوع خاکی که بر روی رویه بالادست آنها غشای ناتروای ژئوممبرین نصب شده، اجرا و در حال بهره برداری هستند. مزایای اینگونه سدها که از نوع سدهای غشایی شناخته می شوند، در مواردی میتواند نسبت به سایر انواع گزینه های سد از نظر فنی و اقتصادی ارجح باشند. در ایران متاسفانه بدلیل عدم شناخت کافی از این روش و تکنولوژی نسبتا جدید آن، تاکنون استفاده در خور از این مصالح در اجرای سدهای خاکی بعمل نیامده است، در حالیکه سد خاکی با المان آب بند ژئو ممبرین می تواند در مواردی در ارزیابی و گزینه یابی مطالعات مهندسین مشاور مورد بررسی قرار گیرد. مقاله حاضر با هدف معرفی اینگونه سدها، ضمن ارائه تاریخچه و کلیاتی از سدهای خاکی با المان آب بند ژئوممبرین، طرح سیستم آب بندی و روش اجرای ترفیع سد باطله معدن مس سرچشمه مورد بحث قرار می دهد و تجربه ای در خصوص طراحی و اجرای یک سد خاکی با بکارگیری از مصالح ژئوممبرین که اخیرا اجرا شده است معرفی میگردد. سازه ترفیع سد باطله معدن مس سرچشمه شامل سد خاکی است که از مصالح ژئوممبرین از نوع PVC به منظور آب بندی سد بر روی رویه بالادست آن استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

سد باطله ، مصالح ژئوممبرین ، سدهای غشایی