مدلسازی انتشار نشت پروپان در یک صنعت

نشت مواد سمی و خطرناک و آتشگیر در صنایع فرآیندی و شیمیایی همواره یکی از مخاطرات مربوط به افراد شاغل، ساکنین اطراف این صنایع و همچنین آسیب به محیط زیست بوده است. از مهمترین مواد خطرناک موجود در این صنایع می توان به پروپان و گازهای سوختنی اشاره کرد. که بدلیل شرایط خاص نگهداری و ذخیره آن در مخازن بزرگ برای مصرف واحدهای تولیدی، دچار نشت ،حریق و انفجار و بالطبع باعث مرگ ده ها نفر می گردد. در صنایع تمهیدات خاصی جهت پیشگیری از نشت مواد و وقوع این چنین حوادثی در نظر گرفته نمی شود. بنابراین یکی از روشهای موثر در انجام اقدامات پیشگیرانه، مطالعه پیامد حوادث با استفاده از روشهای ارزیابی ریسک و مدلهای پخش اتمسفری است. امروزه جهت کمی نمودن ریسکها (QRA) مدلهای نرم افزاری متعددی همچون PHAST-ALOHA- SLAB-DEGADIS بمنظور مدلسازی پخش مواد سمی، آتشگیر و خطرناک تهیه شده است که هر یک متناسب با کاربرد آن، دارای ویژگیهای خاصی میباشند. با انجام مدلسازی پخش مواد توسط نرم افزارهای معتبر، علاوه بر مشخص نمودن محدوده متاثر از نشت مواد سمی، آتشگیر و خطرناک می توان برنامه کنترلی(پیشگیرانه و حین و پس از حادثه) و واکنش در شرایط اضطراری را با استفاده از نتایج مدلسازی طرح ریزی نمود.در این مطالعه یک صنعت در منطقه شرق تهران مد نظر قرار گرفت. ورودیهای نرم افزار طبق شرایط آب و هوایی منطقه داده شد و تعیین گردید که در فاصله یک کیلومتر،پروپان دارای تراکمی معادل 17 برابر TLV موجود است و از طرفی این فاصله حد مفید اثر انفجار می باشد که موجب از بین رفتن حدود 916 نفر از پرسنل و 130 نفر از راکبین خودرو، همچنین خسارت مالی حدود حداقل 401 میلیارد تومان می شود. لذا پیشنهادهایی از جمله ساخت و تجهیز ایستگاه مدیریت بحران،مرکز امداد و نجات،نصب دایک، فنس کشی و کنترل تردد خودروها، ex نمودن تجهیزات نزدیک به مخزن جهت جلوگیری و کنترل خطرات ناشی از انتشار عنوان می گردد.

کلیدواژه ها:

مدلسازی ، انتشار ، انفجار ، QRA ، افزار PHAST ، ex