ارزیابی و تحلیل دگرشکلی های زمین ناشی از فرونشست در دشت تهران

نرخ فرونشست زمین ناشی از برداشت بیش از حد آب های زیرزمینی در دشت تهران در طی 6 سال 1384-1389 شمسی از 16 به حدود 36 سانتی متر بر سال رسیده است. در چنین شرایطی آثار زیان بار آن بر زمین های کشاورزی، ساختمان ها، شریان های حیاتی و دگرشکلی های سطح زمین land-surface deformations به صورت فروچاله ها sinkholes ترک ها و شکاف های زمین cracks and ground fissures در حال گسترش می باشند. افت تراز آب زیرزمینی آبخوان چند لایه ای multi-layered aquifer تهران به میزان11/65 متر در طی 28 سال همراه با تراکم و تحکیم مصالح آبخوان عامل اصلی فرونشست زمین در منطقه می باشد. شواهد صحرایی نشان می دهند که ساختارهای زمین شناسی از پیش موجود منطقه (مانند گسله ها) و ناهمگنی های حوضه رسوبی آبخوان چند لایه ای تهران به همراه تغییرات زیاد تراز سنگ کف منطقه در فواصل کم (که موجب تغییر در ضخامت آبخوان و نشست های ناهمگن می شود) از عوامل اصلی در تشکیل فروچاله ها، ترک ها و شکاف های زمین می باشند. قرارگیری فروچاله ها در نزدیکی گسله ها و تراکم مکانی ترک ها و شکاف های زمین در مجاورت گسله ها و به موازات آن ها، در اثر عملکرد نیروهای هیدرولیکی القایی بر روی سطوح ضعیف و ناهمگن در عمق آبخوان است

کلیدواژه ها:

فرونشست زمین ، دگرشکلی زمین ، شکاف زمین ، دشت تهران