کانی سازی Cu-Au همراه با مگنتیت – اسپیکیولاریت (IOCG) و مثالهایی از ایران

کانسارهای Iron-Oxides به دو گروه مگنتیت آپاتیت و (IOCG) Cu-Au تقسیم شده اند . این کانسارها توسط نویسنده مقاله به دو گروه و جند زیر شاخه تقسیم شده است : (1) گروه مگنتیت شامل : مگنتیت، مگنتیت - آپاتیت و مگنتیت - عناصر کمیاب و (2) گروه IOCGشامل : مگنتیت – مس – اورانیوم – عناصر کمیاب، مگنتیت – مس – طلا، اسپیکولاریت – مس – طلا و اسپیکولاریت – طلا است . سنگ منشا کانسارهای شامل دیوریت – گابرو - گرانودیوریت کالک آلکالن تا آلکالن اکسیدان است . این ماگماها در oxides Cu-Au محیطهای تکتونیکی مرتبط با زون های فرورانش و یا ریفت های درون قاره ای تشکیل شده اند . موقعیت تکتونیکی ترکیب شیمیایی م حلول ماگمایی را کنترل می کند . کانسارهای IOCG که در ریفت های درون قاره تشکیل شده - . هستند در صورتیکه در زون فرورانش غالبا فاقد این عناصر هستند La, Ce, U, P, REE اند حاوی کانسارهای IOCG را می توان به گروه غنی از مگنتیت و گروه غنی از اسپکیولاریت تقسیم نمود . گ روه غنی از مگنتیت نزدیک به سنگ منشا تشکیل شده و عیار مس قابل توجه و طلا متوسط تا کم است در صورتیکه گروه غنی از اسپکیولاریت با فاصله از سنگ منشا تشکیل می شوند عیار طلا مهم و مس می تواند اقتصادی باشد . زون - های آلتراسیون متنوع بوده تابع ترکیب محلول کانه دار است مهمترین آنها عبارتند از : سدیک، پتاسیک، کلریت، سرسیت و کربنات . براساس نظریه بارتون و دیگران محلول کانه دار در کانسارهای Iron-Oxides اشباع از هالیت ) (NaCl > % 20 بوده و منشا NaCl از رسوبات تبخیری است . مطالعه سیالات درگیر کانسار مس - طلا - نقره قلعه زری و طلای کوه زر تربت حیدریه ( که از نوع غنی از اسپیکولاریت است ) نشان داد که میزانNaClمحلول کمتر از 6 . درصد است . علت این موضوع فاصله زیاد کانی سازی از سنگ منشا بوده است اختلاط آب ماگمایی با آب های زیرزمینی میزان املاح آن کاهش یافته است . لذا NaCl منشا ماگم ایی داشته و ارتباطی با سنگهای رسوبی ندارد . اکتشافات گسترده درطی 5 سال اخیر در کمربند ولکانیکی پلوتونیکی خواف - کاشمر بردسکن موجب شناسایی ذخایر IOCG در این کمربند شده است . طلای کوه زر تربت حیدریه از نوع غنی ار اسپکیولاریت است . این کانسار حاوی بیش از 30 درصد اسپکیولاریت و به مقدار اندک سولفید و عیار متوسط طلا 6/5 گرم در تن است . کانسار سنگ آهن خراسان وچند ذخیره دیگرمگنتیت در این کمربند واقع شده اند . تمامی این کانی سازی ها مدارک مهمی هستند که کمربند خواف کاشمر بردسکن دارای پتانسیل معدنی برای کانی سازی نوع Iron oxides Cu-Au و نوع مگنتیت است . کانسار Cu-Au-Ag قلعه زری ازنوع غنی از اسپیکولاریت است . در بلوک لوت علاوه بر قلعه زری کانی سازی نوع IOCG مشاهده شده است