مقایسه اثر بیماری برق زدگی و پژمردگی آوندی بر عملکرد دانه نخود در شرایط تنش خشکی و نرمال در منطقه سرارود

قارچ عامل بیماری برقزدگی Ascochyta rabiei Pass. Lab)یکی از مهمترین عوامل زیستی محدود کننده کشت وتولید نخود در بیشتر مناطق دنیا و از جمله ایران بشمار میرود. بیماری برقزدگی نخود که در اثرDidymella rabiei ایجاد میشود، مهمترین بیماری نخود معمولی در استان کرمانشاه است . آلودگی اولیه به این بیماری عمدتًا از بذور و بقایای گیاهی آلوده بوده و آلودگی ثانویه به وسیله اسپورهای غیرجنسی قارچ که روی اندامهای هوایی گیاه قرار میگیرند، ایجاد می شود.به منظور ارزیابی اثر بیماری برق زدگی و پژمردگی اوندی بر روی عملکرد محصول نخود آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتکشاورزی دیم سرارود در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بر روی 15 ژنوتیپ در دو محیط بدون تنش وتنش خشکی اجرا گردید. میانگین تعداد دانه در بوته از نوسانی بین 23 تا 36 برخوردار بود که ژنوتیپ های هاشم وFLIP98-22کمترین ( 23 دانه) و ژنوتیپ بیونیج بیشترین( 36 دانه) مقدار را نشان داد. کمترین وزن صد دانه ( 25 گرم) مربوط بهILC482 و بیشترین آن44/67گرم) مربوط به بیونیج بود. بیونیج برای دو صفت تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه نسبت به رقم شاهد (آزاد) برتر بود و این برتری در سطح احتمال 1% معنیدار نشان داد. ژنوتیپ بیونیج با 1065 کیلوگرم در هکتار و هاشم با 668 کیلوگرم در هکتار از بیشترین و کمترین عملکرد دانه برخوردار بودند. ضمن اینکه بیونیج نسبت به رقم شاهد (آزاد) برتر و اینبرتری در سطح احتمال 5% معنیدار بود. ولیFLIP98-131را به دلیل دارا بودن عملکرد دانه بالا و اقتصادی در هر دو شرایط بدون تنش و تنش قابل کشت و توصیه میباشد. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده رقم محلی بیونیج در هر دو شرایط بدون تنش و تنش عملکرد اقتصادی میدهد ولی به دلیل حساسیت به بیماری برق زدگی قابل توصیه برای کشت نمیباشد

کلیدواژه ها:

برق زدگی ، پژمردگی آوندی ، سرارود ، عملکرد ، نخود