عوامل معنوی پیشرفت اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث

وقتی به مالکیت خدا بر آسمان ها و زمین و روزی رسانی خدا معتقد شویم، باید همه ی نعمت ها را از او طلب کنیم،نعمات الهی را شاکر باشیم و دنبال هر نفع مادی نرویم و بدانیم که نعمت رسانی، قانون اولیه ی خداست که اگر ازنعمت های الهی آن گونه که صاحب نعمت فرموده است، بهره بگیریم و آن ها را در مصارف مشروع بکار گیریم و در راه خدا انفاق کنیم، مسلّماً مرحله ی دوم نعمت ها به سوی ما سرازیر خواهد شد.پیشرفت اقتصادی علاوه بر اینکه در گرو فعالیت های آدمی است )نابرده رنج، گنج میسر نمی شود(، برخی عواملی نیز هست که هیچ جنبه ی مادی و اقتصادی ندارند؛ ولی موجبات پیشرفت را فراهم می کنند و برخی دیگر نیز مثل انفاق،اگرچه جنبه ی اقتصادی دارند؛ ولی در نگاه اول، موجب رشد اقتصادی نمی شوند و چه بسا به نظر برسد که اموال انسان با انجام آن کارها، کم شود.برخی از عوامل معنوی صِرف در پیشرفت اقتصادی، مرتبط با رابطه ی انسان با خداست که عبارتند از: حسن نیت، ایمان، یقین، تقوا، توکل، برپاداشتن دستورات الهی، شکرگزاری، طلب آمرزش و نماز شب.برخی دیگر از عوامل معنوی صِرف، مرتبط با رابطه ی انسان با انسان های دیگر است که عبارتند از: خوش خلقی، نیکوکاری، آسان گیری، صله رحم، ازدواج، عدالت و دادگری، دعا برای برادران دینی و امانت داری.طهارت، قناعت و میانه روی نیز از عوامل معنوی صِرف مرتبط با رابطه ی انسان با خودش است. برخی از عوامل مثل قرض الحسنه و صدقه نیز در نگاه اول، غیر معنوی به نظر می رسند و چه بسا موجب کاستیاموال شود؛ ولی بنا بر تصریح آیات و روایات و تجربه ی عملی، علاوه بر عدم کاستی، افزایش را نیز برای اموال در بردارند.

کلیدواژه ها:

عوامل معنوی ، پیشرفت اقتصادی ، ایمان ، تقوا ، انفاق و قناعت