تالاب بین المللی انزیل: چالش ها و راهکارها از منظر جوامع محلی ذینفع

تالاب بین المللی انزلی مواجه با مسائل و مشکلاتی است که اگر راهکارهای مسئولانه ای برای غلبه بر آنها در یک افق نزدیک پیدا نشود، دیری نخواهد پایید که احتضار تالاب دیگری را نیز شاهد خواهیم بود. مشکلات و چالش های این تالاب ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد و به همین دلیل نیز در بررسی و تحلیل مسائل و مشکلات و برنامه ریزی برای غلبه بر آنها می بایست نظرات و دیدگاه های تمام گروه های ذینفع درنظر گرفته شود. هدف این نوشتار بررسی مسائل و مشکلات تالاب و ارائه راهکارهای غلبه بر آنها از منظر جوامع محلی ذینفع با اتکا به روش تحقیق کیفی و میدانی می باشد. در این راستا، ضمن بهره گیری از روش پیمایش اجتماعی مبتنی بر ابزار پرسشنامه، روش های مشارکت مدار همچون تشکیل کارگاه های بررسی مشارکتی مسئله، جلسات متمرکز گروهی، نقشه کشی مشارکتی، مشاهده مشارکتی و مصاحبه های ساختارمند با ذینفعان محلی مورد توجه ویزه قرار گرفته است. بنابر یافته های تحقیق، از دیدگاه اجتماعی محلی و بومی ذینفع (کشاورزان، آب بندان داران، صیادان، شکارپیان، قایقرانان، اسکله داران و ...) در ایجاد وضعیت بحرانی برای تالاب بین المللی انزلی، مجموعهای از عوامل دخالت دارند و با عمده کردن یک عامل نمی توان به کنه مشکلات موجد بحران در تالاب دست یافت. از طرف دیگر این تحقیق نشان داد که بدون بررسی و برنامه ریزی در سطح کلان حوضه آبخیز نمی توان بر چالش های تالاب انزلی غلبه کرد و برای اینکه در یک افق قابل انتظار بتوان به احیا حیات اکولوژیکی، زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی تالاب دست یافت، می بایست زمینه های مشارکت نهادمند تمام گروه های ذینفع از جمله جوامع محلی و بومی در مدیریت تالاب فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

تالاب ، محیط زیست ، مشارکت ، گروه ذینفع ، جوامع محلی