تحلیل فضایی بیماری سرطان پوست در استان کردستان درمحیط GIS

یکی از مهم ترین بیماری هایی که پوست انسان بدان مبتلا می شود سرطان های پوستی می باشد.سرطان های پوستی را می توان به طور کلی به دو گروه تقسیم کرد : غیرملانومی و ملانوم. مطالعه جغرافیایی منطقه در بررسی بیماریها از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا وقوع بسیاری از بیماری ها به شرایط جغرافیایی منطقه وابسته است. از آنجائیکهمسائل بهداشت عمومی وانتشار بیماری ها با جغرافیای منطقه رابطه ی مستقیم دارند وهمواره دارای بعد مکانی هستند، GIS می تواند نقش بسزایی در مدیریت و برنامه ریزی مسائل بهداشت عمومی و مطالعه ی انتشار بیماری ها داشته باشد. یکی از مهم ترین کاربردهای GIS در مسائل بهداشت عمومی و انتشار بیمار یها را می توان قابلیت آنالیزهای مکانی و آماری وآنالیزهای تلفیقی مکانی وآماری آن در کشف تجمع مکانی مسائل بهداشت عمومی وبیماری ها نامید. روش های مورد استفاده برای کشف تجمع مکانی بیماری ها با توجه به نوع داده های موجود، فیلتری بر روی اطلاعات مربوط به بیمار یها اعمال می کنند تا از طریق آن بتوان تجمع مکانی غیرعادی را تشخیص داد.تحلیل مکانی بیماری ها و ارتباط آن با عوامل محیطی را می توان در محیط GIS با استفاده از قابلیت های این سامانه مورد مطالعه و بررسی قرار داد. روش کار : در این مطالعه ، 1017 مورد بیماری را که بین سالهای 1384 تا پایان سال 1389 که براساس فاکتورهای تشخیصی به طور قطعی در گروه بیماری سرطان پوست قرار می گرفتند را وارد مطالعه نمودیم. و اطلاعات سن ، جنس ، آدرس و ... را جمع آوری نمودیم. پس از جمع آوری اطلاعات بیماری و داده های مکانی شروع به ساختن نقشه توزیع جغرافیایی بیماری نموده و بعد از آن با محاسبه شیوع و نرمالیزه کردن بیماری در جمعیت نقشه شیوع بیماری در شهرستان های استان تهیه گردید.نقشه سازی در محیط نرم افزار Arc GIS صورت گرفت. یافته ها : شهرستان سنندج با 43,66 درصد بیشترین و شهرستان سروآباد با 1,38 درصد کمترین تعداد بیماری را داشتند. دراستان کردستان 35,89 درصدازمبتلایان زن،و 64,11 درصدازمبتلایان مرد، می باشد. باانجام آنالیزنقطه ای مقدار standard deviation حدود (37.08-) بدست امدکه نشان میدهد توزیع بیماری سرطان پوست دراستان کردستان ازالگوی خوشه ای پیروی میکند. شیوع بیماری بیشتر در سمت غرب و شمال غربی استان مشاهده می شود. بحث ونتیجه گیری : توزیع و شیوع بیماری در نیمه غربی استان می تواند به دلیل شهرهای بزرگی همچون سنندج، مریوان باشد. و همچنین به نظر میرسد سرطان پوست یک بیماری است که هم درمناطق شهری وهم مناطق روستایی شیوع پیدا می کندکه لازماست علاوه بر وجود جمعیت عوامل اقلیمی، توپوگرافی، شیب وجهت نیزمورد بررسی قرارگیرد.

کلیدواژه ها:

سرطان پوست ، نقشه سازی ، شیوع بیماری