استعدادیابی در تکواندو

در فرهنگ های لغت به معنای توانایی ویژه و طبیعی و ظرفیت دستیابی به موفقیت تعریف شده است. در عالم ورزش، شناسایی استعداد مفهوم جدیدی نیست. استعدادیابی در ورزش یعنی کشف و بهفعلیت رساندن تواناییهای بالقوه مخصوص فرد و هدایت آنها در مسیر صحیح آن. از اواخر سال ۱۹۶۰ در اکثر کشورهای اروپای شرقی، روش های ویژه ای برای شناسایی ورزشکارانی که دارای توانایی های بالقوه بالایی بودند، معرفی شد. دانشمندان در پی آن بودند که مربیان را در انتخاب ورزشکاران مستعد برای یک رشته ورزشی خاص، نسبت به توانایی های لازم برای آن رشته آگاه سازند. بیشتر افرادی که در بازی های المپیک ۱۹۷۲مدال گرفته بودند، به ویژه از کشور آلمان شرقی، نتیجه فرآیند شناسایی استعدادها بودند. بنابراین هدف اصلی استعدادیابی ورزشی، شناسایی و انتخاب ورزشکارانی است که بیشترین شانس موفقیت رابرای رشته ورزشی خاص دارا می باشند. تکواندو یکی از هنرهای رزمی کره ای است که در بیش از 184 کشور دنیا کار می شود. این ورزش در المپیکسال 2000 در سیدنی استرالیا به ارزش یک مدال کامل ارتقا داده شد. تکواندو به علت ایجاد تناسب اندام و محبوبیت در بین عامه مردم، ورزشکاران زیادی را از همه سنین به خود جذب کرده است. یکوروگی)مبارزه(و پومسه)فرم( دو بخش اصلی مسابقات تکواندو هستند که تفاوت های زیادی با کیدیگر دارند بنابراین در استعدادیابی تکواندو بایستی به هر دوی این حیطه ها و نیازهای اختصاصی آن ها توجه شود.مشاهده چشمی و کارشناسی مربی باید نخستین مرحله استعدادیابی باشد و آزمای شهای بعدی صرفا پتانسیل استعداد ی ورزشکاری را شکوفا م یسازد که پیش از این شناسایی شده است. مربیان مجرب تکواندو فاکتورهایمتعددی را در استعدادیابی تکواندو مهم می دانند. و یژگی های پ کیری، جسمانی، روانی و مهارتی از این جمله اند. توارث نیز از جمله عام لهایی است که بایستی به آ ن توجه شود.قد نسبتا بلند، پاهای بلند نسبت به تنه، روی پای پهن، شاخص ساقی رانی بالا و زانوی عقب رفته از فاکتورهای پ کیری هستند که برای انتخاب کی استعداد تکواندو به ویژه در بخش مبارزه از اهمیت بالایی برخوردار هستند.در پومسه نیز فاکتورهایی نظیر قد و طول اندام متوسط و توده عضلانی متناسب دارای اهمیت هستند. البته باید به این نکته توجه داشت که قد بلند در مواقعی مفید خواهد بود که ورزشکار هماهنگی عصبی عضلانی بالایی داشته و بتواند در کوتاهترین زمان ممکن، پیام های ارسالی را جهت اجرای تکن کی ها به اندام منتتقل کند. در حیطه جسمانی، عکس العمل بالا، انعطاف پذیری، استقامت عضلانی کوتاه و میان مدت، توان بیهوازیو تحمل خستگی به همراه چابکی و چالاکی از فاکتورهایی است که کی تکواندوکار مستعد را از سایرین متمایز می سازد. در پومسه نیز فاکتورهای مذکور بالاخص انعطاف پذیری بالا و توان انفجاری عضله به همراه هماهنگی، از اهمیت فراوانی برخوردار است. جسارت و شجاعت، برتری طلبی، نگرش مثبت، انگیزه درونیو کنترل انگیختگی و استرس از خصیصه های روانی است که کی ورزشکار تکواندو را در موفقیت کمک خواهد کرد. به طور ویژه نظر بر این است که نونهالان پرخاشگر و یا دارای جسارت بیشتر و ترس کمتر، شانس موفقیت بیشتری در یکوروگی تکواندو دارند. لذا نیاز است توسط مربیان ارزیابی این فاکتورها مورد توجه قرار گیرد. تمایل ورزشکار در مبارزه با ورزشکاران دارای سطح بالا و سن بیشتر از ملاک هایی است که در اینزمینه قابل استفاد می باشد. همانطور که پیش تر عنوان شد تفاوتهایی که بین پومسه و یکوروگی وجود دارد، در استعدادیابی ورزش تکواندواثر گذار بوده و لازم به بررسی می باشد. با توجه به تفاوت نمره دهی در این دو بخش که در پومسه نمره فرد از نمره معیار) 10 ( کسر شده و ورزشکار تنها کی فرصت ارزیابی دارد، اما در مبارزه ورزشکار تلاش می کندبرای به دست آوردن امتیاز، و در هر زمانی می تواند امتیاز عقب افتاده را جبران کند؛ ساعت تمرین و تجربه در پومسه نسبت به یکوروکی بسیار تع یین کننده تر است به گونه ای که ورزشکاران با تجربه عملکرد بهترینسبت به کم تجربه ها بروز می دهند. والدین نقش بسیار مهمی در استعدادیابی ورزشی به عهده دارند. تأثیر گذاری والدین در تشویق بچ هها به فعالیتبدنی از مهمترین عللی است که توجه به این مورد را باعث شده است. همچنین آنها بزرگ ترین الگو و سرمشق فرزندا نشان هستند و از آنجا که بچ هها از طریق نمونه و مثال مسائل را بهتر درک م یکنند، والدین باید طوریتوجیه شوند که الگوهای مناسبی برای فرزندان شان باشند. اما در این بین آفت هایی نیز وجود دارد که باعث کاهش عملکرد و بعضا جدایی ورزشکاران نونهال از ورزش می گردد. شاید بتوان گفت که نمودار یوی وارونه ،در این رابطه کاملا صادق است. خواسته های بیش از حد والدین از فرزندانشان، اظهار نظر های غیرفنی وحضور بیش از حد در تمرینات و مسابقات از مواردی است که منجر به افزایش استرس های وارده و کاهش عملکردورزشکاران نونهال می گردد. در این راستا نیاز است که در این رابطه دقت نظر بیشتری صورت گرفته و بر حضور والدین به همراه فرزندانشان، کنترل بیشتری صورت گیرد. بنابراین پیشنهاد می شود، به منظور افزایش اعتماد به نفس ورزشکاران نونهال، حضور والدین در کنار ایشان به مرور زمان کمتر شده و به حداقل برسد.همچنین از دخالت های فنی که در حقیقت غیر فنی و مخرب اند، دوری شود. از دیگر مواردی که باید در استعدادیابی ورزشی به آن توجه ویژه ای شود، مربی است. علاقه و پشتکار، سطحفنی و اخلاقی بالا به خصوص توانایی انتقال مهارت های ورزشی از ملزومات به ثمر رسیدن استعدادهای کشفشده می باشد. ضمن اینکه مربیان بایستی برای سطوح مختلف، لازم است آموزش های تخصصی را فراگرفته باشند. برای مثال برخی از مربیان، مربیانی هستند که فقط تا سطح استان، کشور یا سطح ملی یا بین المللی توانایی انجام وظایف را دارند، یا بعضی، تنها برای رده سنی 0 خاصی مثمر ثمر می باشند. این بدین معنی است که در ارتقا سطح فنی مربیان باید به مخاطبین آنها توجه شده و به عبارتی این کار به صورت تخصصی انجام گیرد.