اثر فاضلاب بر تجمع فلزات سنگین و ارزش غذایی گیاه پنبه

استفاده از فاضلاب خام جهت تولید محصولات کشاورزی در اکثر نقاط دنیا در مقیاس وسیع استفاده می گردد . مهمترین دغدغه برای استفاده از فاضلاب ها مشکل آلودگی آن ها می باشد . از سوی دیگر با افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، ناگزیر از استفاده از این منابع هستیم . بنابراین تحقیقی در سال 1384 ، به منظور بررسی تجمع فلزات سنگین در پنبه تحت تاثیر آبیاری با غلطت های مختلف فاضلاب، در روستای طالب آباد واقع در جاده ورامین ( استان تهران ) انجام شد . در این طرح اثر غلظت های مختلف فاضلاب شامل آب چاه، مخلوط مساوی از آب چاه و فاضلاب و فاضلاب خالص ( کانال سرخه حصار موجود در اراضی طالب آباد ) ، با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار بررسی شدند . این گیاهان پس از رسیدن کامل برداشت و در آون خشک گردیدند . جهت اندازه گیری میزان عناصر و فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی استفاده شد . مقدار عنصر با 50 برابر کردن عدد قرائت شده از دستگاه جذب اتمی بر حسب میلی گرم عنصر در کیلوگرم خشک گیاهی به دست آمد . بر اساس نتایج، فلزات سنگین تجمع یافته در وش پنبه در اثر آبیاری پنبه با فاضلاب چند برابر این مقادیر در شرایط استفاده از آب چاه بوده است . این مقادیر در خصوص کروم و سرب تجمع یافته، بالاتر از مجاز می باشد که خصوصیات کمی و کیفی وش پنبه را دستخوش تغییر می نماید . همچنین غلظت بالای این فلزات سنگین می تواند از طریق روغن استخراج شده از پنبه دانه به بدن انسان وارد شده و ایجاد مشکل نماید . از مقایسه میانگین تجمع فلزات سنگین در وش پنبه با جدول بحرانی تغذیه دام مشخص می شود که این مقادیر از مقدار بحرانی و حد مجاز کمتر بوده و لذا می توان گفت که استفاده از کنجاله پنبه دانه هیچ گونه مشکلی را برای تغذیه دامهای نشخوار کننده ایجاد نمی کند .

کلیدواژه ها:

آلودگی ، فاضلاب ، فلزات سنگین ، پنبه