بررسی جایگاه آموزش رسمی محیط زیست در ایران؛ با نگاهی اجمالی به اهمیت اموزش محیط زیست در سطح بین المللی

مطابق اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی است؛ اما این در حالی است که وضعیت محیط زیست در ایران بحرانی بوده و در وضعیت نگران کننده ای قرار دارد؛ به طوری که شاخص عملکردی محیط زیست در سال 2006 میلادی رتبه ایران از میان 133 کشور جهان با عدد شاخص 70 در مقام 53 قرار گرفته است. در دوره ی ارزیابی بعدی در سال 2008، عملکرد محیط زیست ایران با 15 پله نزول به 68 می رسد و در آخرین رده بندی نیز محیط زیست ایران با 10 پله نزول دوباره و امتیاز اندک 60 به رتبه 78 تنزل یافته است. یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی ایران، عدم وجود آگاهی و اطلاعات است. از طرف دیگر عدم آگاهی شهروندان و عدم فشار آنها بر دولت، امکان پاسخگو شدن دولت وجود ندارد و این بدان معناست که؛ آموزش نقش مهمی در حفاظت محیط زیست ایفا می کند و می تواند راهگشای حل تراژدی محیط زیست در ایران باشد. در حال حاضر در بسیاری از کشورها وظیفه حفاظت از محیط زیست و آموزش آن، فرزند خوانده وظایف دولت و شهروندان تلقی نمی گردد. شرایط حاکم امروز، پیامد عدم آموزش در این حیطه است، مقاله پیش رو درنظر دارد گریزی بر آموزش و نقش ان در حفاظت محیط زیست و راهکارهای آن دارد. نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش مهم است که آیا آموزش می تواند نقش مخرب بازیگران عرصه محیط زیست را متاثر ساخته و تغییر دهد. این نوشتار ابتدا به بررسی سابقه بین المللی آموزش محیط زیست و در ادامه جایگاه آموزش محیط زیست در ایران، موانع و خط مش ها و سیاست های دولت می پردازد وو در پایان با بررسی آموزش در سطح آموزش و پرورش و آموزش عالی، به نتیجه گیری می پردازد. متن حاضر که با استناد به کتب و مقالات تدوین شده است، به روش کتابخانه ای نگارش یافته است.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، بازیگران عرصه محیط زیست ، حفاظت محیط زیست ، آموزش محیط زیست ، برنامه های آموزشی