بررسی آلودگی مس و سرب در آب و رسوبات سطحی رودخانه چشمه علی دامغان، سمنان

هدف از این مطالعه ارزیابی غلظت سرب و مس در آب و رسوب رودخانه چشمه علی و همچنین بررسی تاثیر عوامل زمین زاد و بشرزاد بر روند تغییرات این فلزات در رودخانه می باشد. برای تعیین آلودگی فلزات سنگین (سرب و مس)، نمونه های آب و رسوب از 24 ایستگاه در امتداد رودخانه چشمه علی (از مظهر چشمه تا سد شاهچراغی)، سرشاخه دامغانرود و آستانه در پایان فصل خشک برداشت شد. غلظت مس و سرب توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری گردید. غلظت مس نمونه های آب در تمامی ایستگاهها پایین تر از حد مجاز استاندارد آب آشامیدنی (WHO 2011) می باشد. به دلیل pH قلیایی منطقه، سرب در نمونه های آب ردیابی نگردید. غلظت مس رسوبات بین 9/5 تا mg/kg 5/15 و سرب بین 12 تا mg/kg 36 تغییر می کند. کمترین تمرکز فلزات سنگین در رسوبات در ایستگاههای ابتدائی به دلیل تاثیر بسزای رخنمون سازند کربناته اندازه گیری شد. مقادیر شاخص زمین انباشت و فاکتور آلودگی در رسوبات برای عنصر مس، در محدوده غیرآلوده قرار می گیرد. مقادیر فاکتور غنی شدگی برای سرب در رسوبات، آلودگی اندک تا قابل توجه به سرب در منطقه را نشان می دهد. این فلز به طور عمده از لایه زغالدار سازند شمشک در منطقه و فعالیت های کشاورزی در حاشیه رودخانه سرچشمه می گیرد.

کلیدواژه ها:

آلودگی ، فلزات سنگین ، آب و رسوب ، رودخانه ، چشمه علی