بررسی میزان تأثیر روابط کاهندگی طیفی درنتایج حاصل از تحلیل احتمالاتی خطرلرزه ای

پیش نیاز طراحی ایمن و نیز مقاوم سازی لرزه ای سازه، داشتن تخمینی مناسب از میزان نیروهای ناشی از زلزله است، که با توجه به ماهیت تصادفی پدیده زلزله چنین تخمینی باید در یک چارچوب احتمالاتی که با نام تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای شناخته می شود صورت گیرد. در تحلیل خطرلرزه ای روابط کاهندگی جزئی کلیدی به شمار می روند. رابطه کاهندگی عبارتست از یک معادله ریاضی که پارامترهای حرکت زمین را به صورتتوابعی از بزرگی زلزله، فاصله، شرایط ساختگاهی و احیاناً پارامترهای دیگر تخمین می زند. روابط کاهندگی طیفی که در واقع نسل جدیدی از روابط تخمینی کاهندگی هستند، به جای تخمین پارامترهای وابسته به حرکت زمین یک پارامتر طیفی را تخمین می زنند. انتخاب یک رابطه کاهندگی مناسب، برای استفاده در تحلیل خطر لرزه ای جهت طراحی های لرزه ای، حائز اهمیت فراوانی می باشد، زیرا نتیجه تحلیل خطر لرزه ای به نحو چشمگیری از آن تأثیر می پذیرد. قطعاً بهترین رابطهکاهندگی برای استفاده در یک منطقه خاص، رابطه ای است که با استفاده از اطلاعات موجود در همان منطقه تهیه شده باشد. منطقه خاص در نظر گرفته شده در این مقاله استان خوزستان می باشد. قرار داشتن بخش عظیمی از مهمترین تأسیسات زیربنایی کشور نظیر پالایشگاهها، تأسیسات نفتی و نیز سدهای بسیار بزرگ و برخی از شهرهای تاریخی این استان در مناطقی با سطح نسبی خطر لرزه خیزی بالا،دلایل عمده انتخاب استان خوزستان به عنوان گستره هدف می باشد. یکی از نتایج به کار بردن روابط کاهندگی طیفی در محاسبات مربوط به تحلیل خطر لرزه ای، تعیین طیف های خطر یکنواخت می باشد. طیف خطر یکنواخت، طیف پاسخی است که احتمال وقوع یکسانی در تمام نقاط دامنه آن در زمانهای تناوب مختلف حاکم است. با توجه به نقش بنیادی روابط کاهندگی طیفی در تحلیل خطر لرزه ای، در این مقاله نیز سعی شده است با به کار بردن چهار رابطه کاهندگی طیفی مختلف در محاسبات تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای، مقایسه ای از نظر تأثیر روابط کاهندگی طیفی بر شکل و مقادیردامنه طیفهای خطر یکنواخت افقی در سه حالت ماکزیمم،میانگین و مینیمم در زمان های تناوب و احتمال وقوع های مختلف صورت گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد که اختلاف بین طیف های مذکور در احتمال وقوع های بالا)دوره بازگشت کم( بیشتر نمایان می شود. همچنین با تغییر روابط کاهندگی طیفی به کار رفته در محاسبات تحلیل خطر، شکل و مقادیردامنه طیفهای خطر یکنواخت افقی دچار تغییر می شود، که نشان دهنده اهمیت انتخاب یک مدل کاهندگی مناسب جهت تحلیل خطر لرزه ای میباشد

کلیدواژه ها:

زلزله ، روابط کاهندگی طیفی ، تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای ، استان خوزستان