ردیابی تنش های محیطی در فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهی با بهره گیری از ایزوتو پهایپایدار کربن

ردیابی درست فرایندهای فیزیولوژیکی می تواند به آگاهی ما از عوامل درگیر و برنامه ریزی های بهنژادی گیاهی یاری برساند. از فن آوری های ریزسنجی، همچون ایزوتوپ های پایدار، می توان برای سنجش اثر تنش های محیطی بهره جست. هدف این پژوهش بررسی اثر مسیرهای چرخه فتوسنتزی و تنش آبی روی فروانی کربن- 13 ، به عنوان ردیابی برای فرایندهای فیزیولوژیکی، می باشد. در این پژوهش مواد گیاهی شماری از درختان و گیاهان زراعی با خاستگاه اقلیمی متفاوت برای این بررسی برگزیده شدند، و از لوبیا نیز به عنوان گیاهی نمادین برای بررسی اثر تنش آبی روی فراوانی کربن- 13 استفاده شد. نمونه هایی، همچون میوه، آب میوه، غده، شیره و برگ، از این گیاهان به تصادف از بازار خریداری شد. ولی برای بررسی اثر تنش آبی، گیاهان لوبیا در گلدان با سه سطح آبی خوش آب، تنش ملایم، و تنش آبی بالا، کاشته شدند. پس از خشککردن نمونه ها در کوره آزمایشگاهی، از هر نمونه 4 تا 5 میلی گرم پودر در لوله باریک شیش های ریخته، و پس از افزودن اکسید مس، و مفتول نقره، و بستن لوله ها در شرایط بی هوا، هر نمونه در دمای 520 درجه سانتیگراد سوزانده، و دی اکسید کربن به روش چُم زایی خالص شد. پس از تزریق نمونه ها به دستگاه مَس اسپکترومتر نسبی، فروانی کربن- 13 نسبت به استاندارد PDB سنجیده شد. فرق گذاری برای کربن- 13 توسط گیاهانی با مسیر چرخه فتوسنتزی C3 با خاستگاه اقلییمی و بوم شناختی متفاوت، برای فرق گذاری کربن- 13 دیده نشد. تنش آبی اثر بسیار معن یداری روی کاهش فرق گذاری کربن- 13 داشت. از این یافته ها چنین برداشت می شود که اثر مسیر چرخه فتوسنتزی و رسانایی روزنه ای اثر چیره ای روی فروانی کربن- 13 در بافت های گیاهی دارند.

کلیدواژه ها:

ایزوتوپ ، کربن ، فرق گذاری ، تنش آبی ، چرخه فتوسنتزی