مکانیابی مناطق مناسب دفن پسماند شهری با استفاده از روشهای تحلیل چند معیاره و تکنیک GIS مطالعه موردی شهرستان خلخال

مراکز دفن زباله دارای اثرات بالقوه آلایندگی زیست محیطی می باشند که در صورت عدم انتخاب صحیح می تواند اثرات جبران ناپذیری بر اجزاء محیط زیست و سلامت انسان و سایر موجودات داشته باشد. بنابراین در مکانیابی محل دفن پسماند بایستیمعیارهای مختلفی از جمله زمین شناسی، کاربری اراضی، وضعیت گسلها، شیب منطقه، جهت های جغرافیایی، هیدروژئولوژی و منابع آب زیرزمینی و سطحی، راه های دسترسی فاصله از مراکز شهری و روستائی، مناطق حفاظت شده وپارامترهای بسیاردیگری بایستی در نظر گرفته شود. هدف نهایی از مکانیابی دستیابی به مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء را برایمحیط زیست و منابع طبیعی و از نظر اقتصادی کم هزینه ترین و از دیدگاه مهندسی نیز بهترین ویژگی را دارا باشد. یکی از پر کاربردترین روش های تصمیم گیری چند معیاره MCDM روش تحلیل سلسله مراتبی AHP میباشد. زیرا اینروش، امکان فرموله کردن مسأله را بصورت سلسله مراتبی فراهم می کند و همچنین امکان در نظرگرفتن معیارهای مختلف کمیو کیفی را در مسأله دارد . این روش جهت فائق آمدن بر مشکلاتی که نیاز به تصمیمگیری در برابر حجم زیادی از اطلاعات پیچیده وجود دارد مورد استفاده قرار میگیرد. مبنای این روش بر این پایه استوار است که مسئله به بخشهای کوچکتر قابل درک تقسیم،سپس هر بخش به صورت جداگانه آنالیز و در انتها، بخشها با یک روش منطقی تصحیح و تلفیق می شوند. سیستم های اطلاعات جغرافیایی GIS نیز از جمله روشهای نوینی است که امروزه برای انجام مطالعات مکانیابی مورد استفاده قرار می گیرد.در این پژوهش، به منظور مکانیابی بهینه دفن پسماند در مجاورت شهر خلخال ابتدا معیارها و استانداردهای مختلف از جملهاستانداردهای مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور و تجربیات جهانی شناسایی، و ارزیابی گردیدند. لایه ها و نقشه های مورد نیاز در محیط GIS 9.3 طبقه بندی و رقومی شدند. سپس با استفاده از روش توماس ال ساعتی وزن واحدها در هر لایه اطلاعاتی با استناد به منابع مختلف در مکان یابی و اعمال نظر کارشناسی در نرم افزار Expert Choice11 بدست آمد. و در نرم افزار ArcGIS اعمال، و بر اساس فاکتور های محدود کننده برای هر لایه، مکان های مناسب تعیین گردید

کلیدواژه ها:

مکان یابی ، محل دفن ، خلخال ، GIS ، AHP