مطالعه همبستگی مکانی بانک بذر و جمعیت علف های هرز در یک مزرعه چغندرقند

به منظور بررسی همبستگی مکانی گونه های متداول علف هرز در مزرعه چغندرقند، پژوهشی در سال 1388 در ایستگاه تحقیقاتی مهندس مطهری واقع در کمال شهر کرج انجام گرفت. نمونه برداری از بانک بذر قبل از کاشت چغندرقند و از گیاهچه های علف هرز طی سه مرحله در دوره رشد، با کوادرات مستطیل شکل (ابعاد100در 25سانتی متر) صورت گرفت. فراوانی بذر علف هرز و تراکم بوته به تفکیک گونه شناسایی و ثبت شد. گونه های متداول در مزرعه شامل تاج خروس، سلمه تره و علف های هرز باریک برگ بوده است. تجزیه و تحلیل سمی واریوگرام برای گونه های متداول نشان داد که دامنه تأثیر از 24/0 تا 9/141 متر بسته به گونه علف هرز و مرحله نمونه برداری متغیر است. تاج خروس دارای دامنه تأثیر زیاد بویژه در نمونه برداری دوم گیاهچه ها بود. دامنه سلمه تره در طول فصل رشد نیز از گونه های دیگر کمتر بوده است. بیشترین اثر قطعه ای به میزان 671/1 و 308/1 به ترتیب مربوط به تاج خروس (در نوبت دوم نمونه برداری از گیاهچه ها) و گونه های باریک برگ (در نوبت اول نمونه برداری از گیاهچه ها) بوده که در هر دو موجب همبستگی مکانی خیلی ضعیف گردید. همبستگی مکانی قوی برای بذور و گیاهچه های سلمه تره در تمامی مراحل نمونه برداری به ثبت رسید درحالیکه برای گونه های باریک برگ، این همبستگی ضعیف بوده است. نتایج این مطالعه نشان داد که بررسی همبستگی مکانی علف های هرز سبب بهبود تصمیم گیری های مدیریتی و افزایش درک ما از دینامیک جمعیت علف های هرز خواهد شد.

کلیدواژه ها:

بانک بذر ، جمعیت علف های هرز ، چغندرقند ، همبستگی مکانی