آسیب‌شناسی نظام تحقیقات کشاورزی کشور

تقویت نظام تحقیقات کشاورزی همسو با جهت‌گیری‌ها و اولویت‌های کلان کشور، نیازمند در نظر گرفتن ملاحظات موقعیتی، چالش‌های برآینده و جریانهای تحول‌زا است. هرگونه مداخله‌گری سازمند در زمینه تقویت تحقیقات کشاورزی می‌بایست با آگاهی کامل و تدبیرگری لازم درباره ملاحظات، چالشها و جریانهای تاثیرگذار به انجام رسد. در این مقاله، یافته‌های حاصل از یک مطالعه پیمایشی صورت گرفته با هدف ارزیابی تاثیرگذاری مجموعه‌ای از چالشها و عوامل تاثیرگذار در سه سطح (الف) توسعه کشاورزی، (ب) کلیت نظام پژوهش و فناوری کشور و (ج) تحقیقات کشاورزی کشور ارایه شده است. یافته‌های حاصله حاکی از این است که از بین چالشها و عوامل تاثیرگذار، فراهم نبودن منابع تولیدی و زیرساختهای مناسب برای بهبود تولید از طریق بکارگیری دستاوردهای تحقیقاتی در بخش کشاورزی، محسوس نبودن نتایج تحقیقات کشاورزی، متضررشدن فعالیتهای تحقیقات کشاورزی ناشی از عدم قطعیت در روند تأمین منابع مالی، ضعف و ناکارآمدی نظام ترویج کشور در جهت همکاری با نظام تحقیقات کشاورزی در راستای انتقال بهتر دستاوردها و تسهیل کاربست فناوری در بخش کشاورزی و تمرکز مدیریت تحقیقات کشاورزی کشور بر جنبه‌های فنی و عدم پرداختن به نوآوریهای نهادی به لحاظ تاثیرگذاری از اولویت بیشتری برخوردارند. در مقابل، عوامل و چالشهایی نظیر گسترش برنامه کار تحقیقات کشاورزی فراتر از مقوله تولید و پرداختن به ملاحظات برابری به عنوان یک مقوله اجتماعی و بویژه کاهش فقر، عدم آمادگی بخش دولتی و نبود برنامه‌ای مشخص برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش خصوصی در عرصه تحقیقات کشاورزی و دشواری پیوندهای نهادی در حوزه تحقیقات کشاورزی بواسطه تفکیک وزارتخانه‌ای مراکز آموزش عالی کشاورزی و سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی اولویت کمتری را کسب نموده‌اند

کلیدواژه ها:

نظام تحقیقات کشاورزی ، فناوری کشاورزی ، توسعه پایدار کشاورزی