تبیین توماس آکوئینی از نسبت میان زیبایی با خیر و حقیقت در چهارچوب بحث از صفات استعلایی وجود

یکی از شرایط شکلگیری زیباشناسی جدید یا استتیک در دوره روشنگری، استقلال زیبایی از خیر و حقیقت بوده است. اما در فلسفه پیش از دوران تجدد، یعنی در دوره یونان باستان و قرون وسطی، زیبایی جدای از خیر و حقیقت فهم و تبیین نمیشد. این تفکیکناپذیری در رویکرد مابعدالطبیعی و هستی شناختی به این سه معنای ارزشی ریشه دارد. یک نمونه برجسته از این رویکرد را نزد توماس آکوئینی میتوان دید. توماس در بستر مبحث صفات استعلایی وجود مخلوق، به نسبت زیبایی با خیر و حقیقت میپردازد. وی میکوشد این سهگان را در دو مرتبه وجود مخلوق و مرتبه الهی با هم مرتبط سازد. از سوی دیگر، توماس با مرتبط ساختن این صفات با قوای شناختی و ارادی نفس، اساسی مابعدالطبیعی برای حیات اخلاقی و حیات نظارهگرانه فراهم می- آورد که زیبایی در آن نقشی اساسی دارد.

کلیدواژه ها:

زیبایی ، خیر ، حقیقت ، صفات استعلایی وجود ، توماس آکوئینی