بررسی عواما موثر بر صادرات خرما در ایران: کاربرد روش هم انباشتگی

خرما یکی از مهمترین اقلام صادرات غیر نفتی ایران است که صادرات آن قدمت طولانی دارد. با توجه به کاهش سهم ایران در صادرات جهانی خرما و افزایش سهم رقبای تجاری آن طی سالهای اخیر، بررسی عوامل و متغیرهای تأثیرگذار بر صادرات این محصول ضروری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر عرضه صادرات خرمای ایران طی دوره 1389-1346 است. به منظور بررسی روابط کوتاهمدت و بلندمدت بین عرضه صادرات خرما و سایر متغیرهای توضیحی و با توجه به تناسب ویژگیهای دادههای مورد مطالعه، از الگوی همانباشتگی جوهانسن- جوسیلیس و تصحیح خطای برداری (VECM) استفاده شده است. نتایج حاصل از تخمین تابع بلندمدت عرضه صادراتی خرما نشان میدهد که افزایش یک درصدی در نرخ ارز واقعی (RER) با افزایش 0/40 درصدی در میزان صادرات همراه است. همچنین بررسی سایر متغیرهای مدل نشان داد که میزان تولید و قیمت صادرات تأثیر مثبت بر میزان صادراتی خرما دارد.. علاوه بر این ، نتایج حاصل از رابطه کوتاهمدت نشان میدهد که حدود 93 درصد از انحرافات کوتاهمدت عرضه صادرات از مقدار تعادلی درازمدت آن طی یک دوره تعدیل میشود. بنابراین با توجه به بالا بودن سرعت تعدیل در مدل، میتوان به اثرگذاری سیاستها در کوتاهمدت امیدوار بود.

کلیدواژه ها:

خرما ، صادرات ، نرخ اارز ، الگوی تصحیح خطای برداری (VECM)