بررسی نقش نیارش و فنشناسی کالبدی در پایداری بنای تاریخی برجقابوس

در مجموعه آثار معماری تاریخی ایران، فرمهای مختلفی وجود دارند که بسیاری از آنها پایداری بالایی در تاریخ داشته اند.برج گنبد قابوس با قدمت 10 قرن در مجموعه بناهای منفرد متقارن یکی از مصادیق آن است که حاوی نکات و ظرایف ارزشمندی در نوع طراحی بنا، نیارش و هندسه است. روش ساخت و اجرای این گنبد عاملی گشت که این بنا تا قرنها پابرجا باقی بماند و همواره همچون نگینی بدرخشد. در این نوشتار با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، ابتدا مطالعات تاریخی و معماری بنای گنبد قابوس معرفی شده سپس با جستاری در بخشهای مختلف پی و شالوده، ساقه گنبد، پوشش بنا و مصالح کاربردی ان به بیان این خصائص که به نوعی در پایداری این بنا مؤثرند، میپردازد. بررسی نظام هندسی مورد استفاده در طراحی این گنبد و فنشناسی مصالح در آن میتواند به گونهای خلاقانه در طراحی گنبدهای جدید در این پهنه جغرافیایی فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

بنای تاریخی ، پایداری ، فنشناسی ، گنبد قابوس ، نیارش