چگونگی دستیابی به الگوهای کالبدی در معماری و شهرسازی اسلامی با استفاده ازهندسه فراکتال

ایران اسلامی با تمدن و فرهنگی نشات گرفته از آموزه های دین مبین اسلام و پیشینه ای کهن و ریشه دار در طول تاریخ، همواره گنجینه های معماری و شهرسازی بی بدیلی را در دل خود پرورانده است که در سیمای شهرهای کهن(همچون اصفهان ، تبریز و شیرازو...) چنین گنجینه های فرهنگی ظهور و بروز می یابد. اما امروزه این فرهنگ اسلامی- ایرانی کهن در مواجهه با موج مدرنیته و رشد تکنولوژی که موجب شکل گیری نیازهای جدیدی گردیدهاست نه تنها دیگر پویایی و اصالت سابق را نداشته بلکه از پاسخگویی به بسیاری از خواسته های منطبق بر ساختار معاصر نیز عاجز مانده است. در نتیجه ایجاد ساختارهایی جدید در همنشینی با ساختارهای کهن در جهت پاسخگویی به چنین نیازهایی به امری اجتناب ناپذیر مبدل شده است. به نحوی که چگونگی احیاء این ارزشها وعینیت بخشیدن به آنها به شکلی که در عین پاسخگویی به نیازهای دنیای معاصر، نمادی از هویت اصیل اسلامی-ایرانی موجود در شهر نیز باشند همواره مطرح بوده و به یکی از دغدغه های معاصر بدل گردیده است در طول چنددهه اخیر با ظهور نظریه های جدید راهکارهایی جامع با به کارگیری علوم ریاضی و اجتماعی برای شناخت و تحلیل و ارائه راهکارها در مورد سیستم های پیچیده و ارگانیک مانند شهرها به وجود آمد. که در این میان هندسه فراکتالبه عنوان ابزاری برای بررسی و تحلیل ساختارهای ارگانیک می تواند در شناسایی و استخراج الگوهای پایه موجود در ساختارهای باارزش معماری و شهرسازی تأثیر بسزایی داشته باشد.آنچه که این پژوهش بدان میپردازد بررسی ساختارهای باارزش موجود در شهر به منظور دستیابی به الگوهای کالبدی پایه جهت ارائه راهنماهایی برای ساخت وتوسعه های جدید پیرامونی میباشد. در این مقاله از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است، که با مرور متون و اسناد کتابخانه ای از روش تحلیل محتوا چارچوب نظری مورد نیاز برای پژوهش بدست آمده و سپس با استفاده از نرم افزارهای گرافیکی الگوهایی کالبدی در این زمینه را ارائه می نماید.

کلیدواژه ها:

هندسه فراکتال ، الگو ، معماری و شهرسازی اسلامی