بررسی ابعاد اقتصادی ضایعات محصولات کشاورزی در ایران

یکی از موضوعاتی که سیاست اقتصاد کشاورزی کش ورها را تحت تاثیر خود قرار داده است تامین مواد غذایی برای جمعیتی است که دائما " الگوی غذایی آن متنوع تر می شود از طرف دیگر دولتها با چالش افزایش ضایعات محصولات غذایی روبرو هستند این امر بدان دلیل مهم جلوه می نماید که سطح تاثیر ضایعات در تولید ناخالص داخلی و درآمد ملی چشمگیر است براساس تخمین وزارت جهادکشاورزی در سال 85 از کل 85 میلیون تن تولید محصولات کشاورزی، 15/3 میلیون تن آن را ضایعات تشکیل می دهد . که اگر ارزش میانگین هر کیلو محصول کشاورزی 155 تومان باشد کل هزینه ضایعات بالغ بر 2 هزار و 371 میلیارد تومان خواهد شد . اگر با فرض اینکه سطح ضایعات 30 در صد باشد پس بنابراین بنظر می رسد هزینه بالای ضایعات نه تنها بخش کشاورزی را رنج می دهد بلکه بدلیل سهم 25 درصد این بخش در تولید ناخالص داخلی بر اقتصاد کشور و منابع ملی نیز مؤثر است از طرف دیگر با توجه به سهم 25 درصدی بخش کشاورزی از صادرات غیرنفتی و ارز آوری حدود 2 میلیارد دلار این بخش، کاهش کامل ضایعات می تواند ارزآوری این بخش را بین 350 تا 400 میلیون دلار افزایش دهد . . علیرغم وجود قابلیت های غیرقابل انکار در بخش کشاورزی، مشکل عمده ساختار کشاورزی، فقدان سازماندهی منا سب در مدیریت جامع و عدم ایجاد انگیزه در بهره برداری بهینه و پایداری از منابع است . در شرایط کنونی یکی از معضلات اصلی بخش کشاورزی ایران ضایعات می باشد . در این مقاله مق دار وزیان اقتصادی ضایعات محصولاتی مانند گندم ، لوبیا ، گوجه فرنگی، پسته ، سیب ، انار، مرغ گوشتی وشیلات تحلیل شده است . دو مشکل عمده در بخش کشاورزی حائز اهمیت بوده ودر مسائل ومشکلات قبل وپس از برداشت تاثیر بسزایی دارد که شامل مشکلات هزینه های سنگین مبادله ( شکاف قیمتی زیاد بین قیمت سرخرمن و قیمت خرده فروشی ) و عدم فقدان امکانات بازاریابی ( انبار، بسته بندی، تجهیزات حمل و نقل، جاده،خدمات و تسهیلات بازاریابی و غیره ) می باشد و در این خصوص لازم است دولت تدابیر و تمهیداتی را در جهت حل دو مشکل یاد شده و نیز افزایش سطح آموزش بهره برداران و ارائه امکانات تولید در قالب تسهیلات کم بهره بانکی بکار بگیرد