معرفی و بررسی معماری کاروانسرای دوکوهک شیراز یادگار دوره صفویه

کاروانسرا ی دوکوهک یکی از بناهای تاریخی شهرستان شیرازاست.این کاروانسرا، یکی از کاروانسرای سنگی ایران بوده و در جاده شیرازسپیدان قرار گرفته است. کاروانسرای موخک دوکوهک در سال 7711 و با شمارهی 7711 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.بنادارای پلانی به شکل دو ایوانی است که در حدود 7011 متر مربع وسعت دارد. این بنا به مانند بسیاری از کاروانسراهای میان راهی دیگر بهدلیل ایجاد امنیت بالا تنها دارای یک در ورودی میباشد که در ضلع جنوب آن قرار گرفته است. همچنین در قسمت جنوبغربی و در مجاور درب ورودی، اتاق ها وحجره ها وجود دارد. بنا از لحاظ معماری به صورت پلانی دو ایوانی با حیاط مرکزی ساخته شده است. در مرکز اضلاعشرقی و غربی دو حجرهی بزرگ و همچنین 7حجرهی کوچک در هر دو سوی این قسمتها قرار دارد. . این بنا تاکنون مورد توجه محققاننبوده و به شکل دقیقی مورد بررسی و شناسایی قرار نگرفته است. مطالعات نگارنده گان به منظور معرفی کاروانسرای دوکوهک ،شناخت ویژگیمعماری ابعاد، پلان ، خصوصیات تزیینی سنگ، گچبری وضعیت کاروانسرا در حال حاضر می باشد. مبنی کار این پژوهش بخشی از پایان نامه کارشناسی ارشد 7 می باشد و بر اساس بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای و بررسی های تطبیقی با سایر کاروانسراهای صفوی استان فارس استوار می باشد. و بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، کاروانسرای دوکوهک از نوع کاروانسراهای برون شهری و به سبک دو ایوانی ساخته شده است و از لحاظ ویژگی معماری، خصوصیات نزیینی، مصالح و ابعاد بر گرفته از عواملی چون از یک سو شرایط منطقه و مکان و ازسوی دیگر قرار گرفتن در مسیر تجاری شیراز- سپیدان می باشد.

کلیدواژه ها:

کاروانسرا ، موخک مخک معماری ، مصالح