بررسی ملاحظات آمایش دفاعی در مناطق مرزی شمالی کشورمطالعه موردی: استانهای گلستان ، مازنداران و گیلان

آمایش دفاعی به معنای چینش فضایی و برنامه ریزی ملی و منطقه ای برای سازمان مکانی نیروهای مسلح و یا توسعه کشور در ابعاد مختلف اقتصادی، امنیتی، وحدت و یکپارچگی، گسترش عدالت ، حفاطت محیط زیست ، تسهیل و تنظیم روابط درونی و بیرونی اقتصاد کشور و رفع محرومیت ها با در نظر گرفتن ملاحظات امنیتی و دفاعی م ی باشد . در مناطق شمالی کشور این ساماندهی و مدیریت از اهمیت و حساسیت ویژ ه ای برخوردار است و باید ملاح ظ ات دفاعی متعددی در آن لحاظ گردد. امروزه بخش اعظم نوار ساحلی و بسیاری از مناطق جنگلی در مناطق شمالی کشور بعنوان یک قطب توریستی مطرح بوده و جنبه های توسعه کشاورزی در آنها کمرنگ شده است . این تغییر کاربری می تواند از دیدگاه پدافند غیر عامل هم بعنوان یک فرصت و هم بعنوان یک تهدید در مناطق شمالی کشور مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. این تغییر کاربری در صورتیکه بدون برنامه ریزی مناسب و بر اساس اصول آمایش دفاعی ادامه یابد می تواند در کوتاه مدت و بلند مدت تهدیدات متعددی را به همراه داشته باشد . مهمترین تهدید کوتاه مدت آن تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تخریب جنگل ها و بروز سیلاب های متعدد بویژه در سالهای اخیر می باشد که خسارات هنگفتی را به همراه داشته است. سایر تهدیدات آن قطع ارتباط نوار ساحلی با یکدیگر و یا بروز یک طبقه اجتماعی جدید با ثروت زیاد و تغییر بافت فرهنگی و اجتماعی مردم در این مناطق می تواند در بلند مدت مشکلات جدیدی را ایجاد نماید. مهمترین فرصت توسعه قطب توریستی در شمال کشور ، افزایش امنیت کلی این مناطق بویژه در مقابل تهدیدات خارجی می باشد. بنابراین در یک برنامه ریزی بلند مدت باید فرصت ها و تهدیدات موجود به همراه پتانسیل های توسعه منطقه ای مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر اساس آن ملاحظات دفاعی آمایش سرزمین با یک دیدگاه بلند مدت طراحی و اجرا گردد. در این مقاله سعی شده این ملاحظات مورد بررسی و تشریح قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

آمایش دفاعی ، مناطق مرزی ، پدافند غیر عامل