نقش عوامل طبیعی در برنامه ریزی های عمرانی با تاکید برعوامل ژئومورفولوژیک مطالعه موردی شهر ارومیه

محل استقرار سکونتگاهها و سایر تأسیساتی که انسان ایجاد می کند، کاملاً تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه ژئومورفولوژی و زمین شناسی است. امروزه به تبع رشد جمعیت، توسعه ساخت وسازها اجتناب ناپذیر است و تأثیر نامطلوب نیازهای بشر برروی زمین و همچنین بهره برداری از مناطق اطراف شهرها و روستاها برای ایجاد خانه و تأسیسات اقتصادی و صنعتی گسترشی روزافزون می یابد. از سویی دیگر، واحد های ژئومورفولوژی همیشه با پویایی و دینامیسم محیط طبیعی در ارتباط است و هر گونه اقدام در راستای توسعه و عمران شهرها به نحوی با پویایی و دینامیسم مذکور و در نتیجه با پدیده های مورفولوژیک تلاقی می کند؛ در این برخورد اگر برخی اصول و نکات ضروری رعایت نشود، تعادل مورفودینامیک محیط، به هم می خورد و خطرات بزرگی غالب تجهیزات و امکانات شهری را مورد تهدید قرار می دهد. بر این اساس تحقیق حاضر که از جمله تحقیقات کاربردی به شمار می آید با هدف بازشناسی توان های محیطی و شرایط ژئومورفولوژیک و استفاده از آن در راستای برنامه ریزی های همسو با توان محیط در شهر ارومیه انجام گرفته است. بر اساس یافته های پژوهش، مهمترین ویژگی مورفولوژیک شهر ارومیه، موقعیت نسبتا مناسب از نظر استقرار آن می باشد که قابلیت های توسعه ای مناسبی را در اختیار برنامه ریزان قرار می دهد. در همین راستا، پویایی دینامیک های درونی از نظر لرزه خیزی و نزدیکی به پهنه های با خطر بالا و بسیار بالای لرزه خیزی، مهمترین تنگنای مورفولوژیکی شهر به شمار می آید؛ هر چند مخاطرات ناشی از فرایندهای رودخانه ای نیز در سطح شهر قابل پیش بینی است.

کلیدواژه ها:

ژئومورفولوژی ، مخاطرات طبیعی ، برنامه ریزی ، ارومیه