جایگاه انسان در مکاتب علمی مدیریت؛ رویکردی تطبیقی

بی تردید، طی قرن گذشته، پدیده سازمان و علم مدیریت تأثیر انکارناپذیری بر روی انسان امروزی گذاشته است. انسان در موقعیت ها و جایگاه هایمختلف با پدیده سازمان مواجهه داشته و تحت تاثیر مکاتب مختلف مدیریت قرار گرفته است. طی این سالها نقش آفرینی انسان، در جایگاه هایمدیر، کارفرما، کارگر، مشتری، مصرف کننده، ذینفع و... موجب گردیده تا نظریه پردازان علم مدیریت جنگلی از تئوریها و نظریه ها را ارائه داده وبه واسطه تاثیر هرمنوتیک دوگانه، بر پیچیدگی های ذاتی سازمان و مدیریت و تأثیرات متقابل آن بر انسان بیافزایند. این مقاله در صدد است تامروری بر آنچه از مکاتب علمی مدیریت بر انسان عصر حاضر وارد شده و بعضاً در معرض نهادینگی است، داشته و با رویکردی تطبیقی، این مکاتب را با یکدیگر مقایسه نماید. جمع بندی حاصل نگاه مکاتب مختلف مدیریت و آثار آن بر انسان نشان میدهد که در مکاتب و نظریات گوناگونمدیریت و سازمان، موضوع انسان یک موضوع فرعی، دسته دوم و بالعرض بوده و محوریت با سازمان و مدیریت آن بوده است. اگر چنانچه دربرهه ای از زمان بر موضوعات مرتبط با انسان در سازمان تمرکز بوجود آمده است، این تمرکز به منظور حل مسئله ها و چالش های سازمان بودهاست و اگر نظریه پردازان غربی بتوانند به راه حلی برای موضوعات مرتبط با انسان در سازمان دست یابند و مسئله سازمان را حل کنند، از موضوعانسان نیز مانند سایر مسئله های سازمان عبور خواهند کرد.